Kuzey Anadolu Fayı Bolu-Çorum Segmenti Boyunca Yer Kabuğu Hareketlerinin GNSS Yöntemiyle İzlenmesi

Abstract

Dünyada deprem oluşturan pek çok aktif fay bulunmaktadır. Bu faylardan birisi olan Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) son yüzyılda yıkıcı depremler oluşturmuş, meydana gelen bu depremler ise büyük can ve mal kayıplarına neden olmuştur. Gerçekleşen bu depremler ile kırılmayan fayın oluşturabileceği depremin konumunu, büyüklüğünü ve zamanını tespit edebilmek için farklı yöntemler kullanılarak çalışmalar yapılmaktadır. Bu yöntemlerden birisi de GNSS gözlemleri sonucu hız alanı oluşturmaktır. Yapılan çalışmalar sonucunda Avrasya Plakası sabit alınması ile Anadolu Levhasının KAFZ boyunca, saatin dönme hareketinin tersine olan hızı tespit edilmiştir. Elde edilen GNSS sonuçları ile KAFZ’ın orta kısmının sıkışmalı bir yapıya sahip olduğu anlaşılmaktadır. Faya paralel hareketin miktarı bölgede küçük bir jeodezik ağa ait noktalardan tespit edilirken, faya dik yönde sıkışma bileşeninin miktarı hakkında detaylı bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada KAFZ üzerinde Bolu-Çorum segmentinde, toplam 22 nokta üzerinde 5 profil oluşturacak şekilde geniş bir GNSS ağı kurularak kayma oranının belirlenmesi amaçlanmıştır. Jeodezik ağ üzerinde 2014, 2015 ve 2016 yılları 3 kampanya GNSS ölçüsü yapılmış ve güncel hız alanı hesaplanmıştır.

There are many active faults in the world that causes earthquakes. One of these faults, North Anatolian Fault(NAF), has produced many destructive earthquakes in the last century which costs a lot of human life and property. These earthquakes are examined with different methods to determine the location, magnitude and time of the future earthquake of the unbroken faults. One these methods is to create the velocity field by using GNSS observations. As a result of these studies, Anatolian Plate's anticlockwise movement through the NAF is determined with respect to Eurasian plate. The middle portion of the NAF has a compressive structure according to the GNSS results. A micro-geodetic network in the region is used to determine the fault parallel movement while the perpendicular component of the compression has not fully observed. In this study, a GNSS network with a total of 22 points which creates 5 profiles is used to determine the slip rates of the Bolu-Corum segment of the NAF. 3 epochs of GNSS observations on this network through 2014-2016 was established to calculate the current velocity field.