İğde Çekirdeği Tozu ve Bronz Matrisli Fren Balatalarının Mikroyapı Analizleri

Abstract

Binek taşıtların fren sisteminde kullanılan balatalar, birçok malzemenin birleşimi sonucu meydana gelir. 2000 yılında kullanımı yasaklanan ve asbestten yapılan fren balatalarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri ve çevre kirliliği nedeniyle farklı malzeme arayışları sürmektedir. Bu çalışmada malzeme kompozisyonuna organik bir madde olan iğde çekirdeği tozu ilavesinin etkileri araştırılmıştır. Bunun için ilk olarak 75 MPa basınçta bağlayıcı madde kullanılmadan üretilen numuneler 650 ⁰C’de sinterlenerek balataya farklı yüzde oranlarında iğde çekirdeği tozu eklenip, tane sınırlarındaki değişim gözlenmiştir. İkinci olarakda bağlayıcı madde kullanılarak 15 MPa basınçta numuneler farklı yüzde oranlarında iğde çekirdeği tozu katılarak üretilmiştir. Üretilen numuneler daha sonra 200 ⁰C’de sinterlenerek SEM mikro yapıları incelenmiştir. İki farklı üretim yöntemi ile üretilen balataların mikroyapıları incelendiğinde bağlayıcı madde kullanılan balatalarda iğde çekirdeği kullanım yüzde oranı arttıkça tane boyutları küçülerek, tane sınırları artmıştır.