Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve ekonomik belirleyicilerinin uzun dönem eş-bütünleşme analizi

Abstract

Türkiye‟nin 1950‟li yıllardan beri gündemini meşgul etmekte olan işsizlik sorunu, ekonomik ve sosyal gelişmede önemli bir yere sahiptir. Türkiye nüfusu içinde genç nüfusun payının yüksek ve çalışabilir durumda olduğu düşünüldüğünde işsizlik ve özellikle genç işsizlik büyük sorun teşkil etmektedir. Genç işsizlik sorunu sadece Türkiye‟nin değil birçok gelişmiş ve gelişmekte olan dünya ülkesinin önde gelen ekonomik sorunlarından birisidir. Ülkemizde genç işsizlik oranları, toplam işsizlik oranlarının yaklaşık iki katı seviyede seyretmekteyken, ekonomimizde son yıllarda yaşanan büyüme rakamlarına bakıldığında genç işsizlik oranlarında sağlıklı ve sürdürülebilir bir azalma yakalanamamıştır. Buna göre 2009 yılında %14 olan işsizlik oranı, genç işsizlikte %25.3 olarak kendini göstermiştir ve istihdamsız büyüme devam etmiştir. Genç işsizliğin önlenmesinde eğitim önemli bir yere sahiptir. İçsel büyüme modellerinde yer aldığı gibi, donanımlı, eğitimli beşeri sermaye birikimi ülkelerin üretim fonksiyonlarında en önemli girdi olarak yer almaktadır. Bu çalışmada genç işsizliğin durumu, nedenleri, mücadele politikaları ve çözüm önerileri incelenmiştir. Çalışmanın ampirik kısmında ise Türkiye‟deki genç işsizlik sorununun ekonomik belirleyicileri uzun dönem Eşbütünleşme analizi kullanılarak ekonometrik açıdan analiz edilmektedir. Eş-bütünleşme ilişkisi, Johansen tarafından geliştirilen çok değişkenli eş-bütünleşme analizi ile incelenmiştir. Uygulamada 2005-2010 dönemini içeren aylık veriler kullanılmaktadır.

The unemployment issue which has occupied the agenda of the Turkey since 1950s has an important position in terms of economic and social development. When it is considered that Turkish population is crowded and the youth population share is about %62 and in working age, the unemployment especially the youth unemployment issue constitute a major problem. The youth unemployment issue is not only leading problem for Turkey, it is also one of the leading economic problem of many other developed and developing countries. The youth unemployment rates of our country is nearly twice the level of the total unemployment rates also considering the economic growth rates in recent years, there is not a healthy and sustainable reduction in youth unemployment rates. As for that, the unemployment rate of 14% ,the %25.3 youth unemployment rate and jobless economic growth has continued in 2009. Education has an important role in the prevention of youth unemployment. Equipped and well educated human capital which is included in endogenous growth models, get involved as a most vital input in the production function of countries. In this paper we analyze the youth unemployment situation, the causes of the youth employment, the fight against the policies and solutions for the youth unemployment. In the empirical section, we analyze the economic determinants of the unemployment problem in Turkey with long-term co-integration analysis in terms of econometric analysis perspective. Co-integration relationship, developed by Johansen multivariate co-integration analysis is examined in this paper. We used the monthly data which contains data for the period of 2005-2010.