ARMAX Modelleri ve Porsuk Barajı Su Seviyesinin Öngörüsü

Abstract

Bu çalışmada, istatistikte öngörüde kullanılan dışsal değişken kaynaklı otoregresif hareketli ortalamalar (autoregressive moving average with exogenous input, ARMAX) modelleri incelenmiş ve söz konusu modeller Porsuk Barajı su seviyesinin öngörülmesinde kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle öngörü modellemesi olan ARMAX modelleri açıklanmıştır. Çalışmanın sonraki bölümünde ise Porsuk Barajı su seviyesinin ARMAX modelleri ile öngörüleri elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen Porsuk barajının su seviyesinin öngörüsü, ileride su sıkıntısı yaşanıp yaşanamayacağının veya su taşkınlarının olup olmayacağının bir göstergesi olabilecektir. Yapılan öngörüler, Porsuk barajı su seviyesinin bir önceki gerçekleşen değerlerine göre düşüşlerin olduğunu göstermiştir.

In this study, ARMAX (autoregressive moving average with exogenous input) models which are used for forecasting in statistics have been investigated and this models have been applied to forecast the water level of Porsuk dam. First of all, ARMAX models among the forecasting models have been explained in this study. After that, forecasts of water level of Porsuk dam have been obtained with ARMAX models. The results of forecasting of water level in Porsuk dam obtained in this study could give significant information whether there would be any water shortage or water flood in the near future. The forecasts of the application demonstrated that generally there was a decrease in water levels of Porsuk dam in contrast to their previous values.