Dinar Çağlayan deresi havzasının jeomorfolojisi ve gölet sorunları

Abstract

Giderek artan nüfus ile birlikte tarım alanlarından daha fazla ürün alma talebi de artmaktadır. Teknolojinin ve iş makinelerinin gelişmesi her türlü inşaat çalışmasını kolaylaştırmaktadır. Küresel ısınma ve suya olan talepteki artış, baraj, gölet, tünel ve sulama yapılarında artışı da beraberinde getirmiştir. Türkiye’de, dağlık alanlardaki akarsular ve vadileri ile ova tabanları ve gerisindeki vadilerde gölet yapımına uygun araziler bulunmaktadır. Tüm bu coğrafi özellikler son yıllarda hemen hemen her bölgede su yapıları inşaatının artmasına yol açmıştır. Afyonkarahisar ili Dinar ilçesi sınırları içinde kalan Çağlayan deresi önünde Dombay ovasının bir bölümü sulama suyuna ihtiyaç duymaktadır. Dere yatağı ve ova taşkın olaylarına maruz kalmaktadır. Bu sorunun çözümüne yönelik olarak gölet yapımı planlanmış, göletinin yapımı 2016 yılında tamamlanmış, ancak 2017 yılında gölette su tutulmaya başlanmıştır. Gölet havzasında yoğun kütle hareketleri meydana gelmekte, sınırlı gölalanı siltasyona maruz kalmaktadır. Gölet alanının jeomorfolojik özelliklerinin ele alındığı bu çalışmada göletin faydaları, gölet ile ilgili coğrafi çerçevedeki olumsuzluklar jeomorfolojik açıdan değerlendirilmiştir.

Demanding more products from cultivated area has been increasing more and more with growing population. The development of technology and heavy equipment facilitate every types of building workings. Global Warming and increasing water necessity cause the increases in dam, pond and tunnel constructions. Suitable lands exist in rivers, valleys and plain base in mountainous area in Turkey. All these geographical features have caused the increases of dam buildings in nearly every region of Turkey. A part of Dombay Plain in front of Caglayan stream which is within the boundaries of Dinar county in Afyonkarahisar province, need irrigation water. Stream bed and plain are exposed to flood events. The contruction of pond has planned for solving this problem and the building of pond completed in 2016 The process of water retention has just started in pond in 2017. Intense mass movement in pond base has taken placed, limited lake area is exposed to siltation. Geomorphological features of pond area in this study where the are under debate, the advantages of the pond and disadvantages about pond in Geographical framework will be analysed or evaluated in geomorphological framework.