Yerli sosyolojinin imkanı olarak Baykan Sezer

Abstract

19. yüzyılda Batı’da yaşanan sorunlara çözüm getirme çabalarıyla sosyoloji bilimi ortaya çıkmıştır. Batı’da ortaya çıkan yeni toplumsal sorunlar ve bu sorunlara karşı düzen arayışı ve dünya egemenliğinin meşruluğu problemlerinin çözümü için sosyoloji araçsal bir şekilde kullanılmıştır. Ülkemizde Batı’nın sorunlarına karşı geliştirilen çözüm reçeteleri alınıp Türk toplumunun sorunlarına hazır reçete olarak sunulmuştur. Ancak Türk sosyolojisi bütünüyle bu taklitçi ve nakilci yaklaşımdan ibaret olmamıştır. Bu yöndeki özgün/yerli katkılardan biri Baykan Sezer’dir. Sezer, Türk toplumunun sorunlarını Doğu-Batı ilişkileri ve çatışması çerçevesinde ele alıp değerlendiren, sosyal bünyemizi açıklayan, düşünce geleneğimiz ve tarihimizle ilişki kuran bir “Türk Sosyolojisi” inşa etme kaygısında olmuştur. Sezer, Kemal Tahir’den etkilenerek sosyoloji biliminin merkezine tarihselliği koyarak Doğu-Batı ikilemi içerisinde Türk toplumunu anlamaya çalışmış, Türk sosyolojisinde yerlilik üzerinde durmuştur. Bu çalışmada Türk sosyolojisinin bir imkânı olarak Sezer’in görüşleri ele alınacaktır.

In the 19th century, sociology emerged with the efforts to solve the problems in the West. Sociology has been used instrumentally for the new social problems that emerged in the West, the search for order against these problems and the solution of the problems of legitimacy of world sovereignty. Sociology emerged as a product of the West's own internal dynamics. But in our country, Sociology presented as a prescription for the problems of Turkish society by taking the recipes developed against the problems of the West. However, Turkish sociology did not consist entirely of this imitator and transporter approach. One of the original / local contributions in this direction is Baykan Sezer. Sezer pointed out the necessity of building a, Turkish Sociology that is appropriate to the conditions of the Turkish society, by taking and evaluating our problems within the framework of East-West relations and conflict, explaining our social structure and establishing a relationship with our tradition of thought and our history. Sezer, influenced by Kemal Tahir, tried to understand the Turkish society and its problems within the East-West dilemma by putting historicity in the center of sociology.The study will try to discuss the views of Sezer as an opportunity of Turkish sociology.