Afyonkarahisar halk takviminin sıcaklık verileri ile karşılaştırılması

Abstract

Halk takvimi, ülkemizin her yerinde kullanılmakta ve iklim özelliklerine bağlı olarak bölgelere göre bir takım farklılıklar göstermektedir. Hemen heıneıı aynı iklim koşullarına sahip bölgelerde yöresel isimlendirmeler yapılmaktadır. Halk takvimleri oluştukları doğal ve kültürel ortamın ürünüdürler. Genellikle doğa olaylarına bağlıdır. Bazen de dinsel törenler, toplumlar arası ilişkiler, bir yenilik, derin iz bırakan bir olay halk takvimine yansımaktadır. Ülkemizde kullanılan halk takviminin en dikkat çekici özelliği, batıdan doğuya doğru gidildikçe sayılı gün ve dönemlerin tarihlerinde bir takım farklılıklar olmasıdır. Örneğin; batıdaki illerimizde halk takviminde yer alan sayılı gün ve dönemler normal tarihinden 2-3 gün önce etkili olurken, doğuya doğru gidildikçe bu sayılı gün ve dönemler normal tarihinden 2-3 gün geç olabilmektedir. Bunun sebebi ise ilk olarak hava kütlelerinin batıya uğrayıp daha sonra doğuya doğru hareket etmesi ile ilgilidir. Halk takviminin, Afyon ilinin coğrafi konumu sebebiyle 1-2 gün önce başladığı görülmektedir. Afyon halk takviminde bir yıllık döngülere bakıldığında sıcak dönemi karşılayan soğuk dönemler olmak üzere belirgin bir simetrik yapı vardır. Dairesel grafikte, en sıcak ve en soğuk dönemin, mevsimsiz sıcakların ve soğukların tam karşı karşıya gelmesi halk takviminde dikkat çekicidir. Afyonkarahisar’da doğal mevsimler ve alt doğal mevsimler belirlenmiş olup farklı dönemlerde ve farklı derecelerde etkili olan 10 doğal mevsim yaşanmaktadır. Afyonkarahisar halk takvimi ile temel doğal mevsimler arasında genel bir ııyıım, alt doğal mevsimler ile arasında ise farklılık göze çarpmaktadır.

Folk calendar is used all over the Turkey. Because of the differences in climate, folk calendar changes according to different types of region. On the other hand, the names in regions which have some climatic conditions, also depends on env'ırons. Folk calendars are products of natural and cultural environments. Generally, social relations, religious ceremonies and also the death of a respected person can construct folk calendar. But natural events are the main factor in terms of constructing folk calendar, especially. One of the nıost interesting thing of the folk calendar vvhich is ıısed in our country, is that the memorable days and terms of folk calendar, which is ıısed in cities located in the west of Turkey, occur earlier as 2 or 3 days in relation to the date of the memorable days and terms of folk calendar in cities vvhich are located in the East of Turkey. Because, air masses go from west to East. For this reason, the memorable days and terms of folk calendar in Afyon vvhich is located in the west of Turkey, occur earlier as 1 or 2 days in relation to east regions. Additionally, there is a clear symmetric form in folk calendar. This form is lıighly clear in the period of 6 months. Natural seasons and sub-natural seasons vvere determined in Afyonkarahisar and 10 natural seasons vvhich are effective different period and different rcıtio, have been lived in Afyonkarahisar. Natural season and folk calendar are similar in base, but sub-natural seasons and folk calendar are different in details in Afyonkarahisar.