İnsan kaynaklarının bir işlevi olarak sendikal faaliyetler ve sorunlar: Turizm işletmeleri üzerine kavramsal bir değerlendirme

Abstract

Turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde işlerin büyük bir bölümünün insan emeğine dayalı olması nedeniyle turizm sektörünün mevcut başarısında sektör çalışanlarının katkısını görmezden gelmek mümkün değildir. Ancak, istihdam potansiyeli bakımından oldukça yüksek oranlara sahip olan turizm işletmelerinde işgören devir hızının yüksek olduğunu bilinen bir gerçektir. Uzun mesai saatleri, ağır çalışma koşulları, ekonomik açıdan verilen emeğin karşılığının alınamaması gibi durumlar, işgören devir hızının yüksek olmasına neden olan faktörler arasında yer almaktadır. Literatürde işgören devir hızının azaltılması ve işletmelerin eğitimli ve deneyim sahibi personelini kaybetmemesi için özellikle insan kaynakları yönetiminin işlevleri arasında yer alan çalışanların iş doyumu, performans, motivasyon ve üretkenliklerinin arttırılması amacıyla yapılan çok sayıda çalışma mevcuttur. Fakat sektör çalışanlarının mevcut sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunların çözümlenmesinde sendikal faaliyetlerin değerlendirilmesi ile ilgili çalışmaların azlığı dikkat çekicidir. 21.yy’ın değişen ihtiyaçları ve işletmelerde tanımlanan işlerin müşteri memnuniyetine ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak günden güne farklılaşması neticesinde turizm çalışanlarının hem sosyal hem de iş güvencesi hususunda daha fazla sıkıntı yaşayabilecekleri öngörülmektedir. Temelinde çalışanların sosyal, ekonomik haklarını ve çıkarlarını korumak amacıyla kurulan sendikaların, çalışanların tutum ve davranışlarını etkileme hususunda kritik bir rol üstlenen insan kaynakları departmanları ile yakın ilişki kurması hem işletmeler hem de çalışanlar açısından ciddi anlamda avantaj sağlayabilecek bir işbirliğidir. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı turizm işletmelerinde yürütülen sendikal faaliyetlerin değerlendirilmesi ve insan kaynakları yönetimi ile sendikal faaliyetler arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.