Kalkınma ajanslarının bölgesel kalkınma sürecindeki rolü ve etkileri: Zafer Kalkınma Ajansı örneği

Abstract

Kalkınma ajansları; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, bölgesel gelişmenin hızlandırılması, sürdürülebilirliğinin sağlanması ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarının azaltılması amacına yönelik olarak oluşturulan bölgesel örgütlerdir. Zafer Kalkınma Ajansı da Türkiye’nin Kuzey Ege kesiminde Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uşak illerinden oluşan İBBS TR33 Düzey 2 bölgesinde, bölgesel kalkınmayı desteklemek amacıyla faaliyet gösteren bir bölgesel kalkınma ajansıdır. Bu çalışmada bölgesel kalkınma ajanslarının bölgelerini fiziksel, ekonomik, toplumsal vb. alanlarda kalkındırmak ve bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarını azaltmak bakımından taşıdıkları önem üzerinde durulmakta, Türkiye’deki kalkınma ajanslarının bölgesel kalkınma sürecindeki rolü ve etkileri, 7 yılı aşkın süredir faaliyette olan Zafer Kalkınma Ajansı örneğinde incelenmektedir. Çalışma ajansların, görev yaptıkları bölgelerin dinamiklerini, potansiyelini, ekonomik, mali ve toplumsal kapasitelerini hesaba katarak geliştirdikleri ve/veya öncülük/teşvik ettikleri projelerle Türkiye’nin bölgesel kalkınma çabalarına kayda değer miktarda destek sağladıklarını ortaya koymaktadır.

Development disparities in accordance with the principles and policies set in the national development plan and programs through enhancing the cooperation among public sector, private sector and non-governmental organizations, ensuring the efficient and appropriate utilization of resources and stimulating local potential. Zafer Development Agency is also a regional development agency operating in TR33 NUTS Level 2 Region consisting of Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa and Uşak provinces located in Northern Aegean part of Turkey. In this study; the importance of development agencies particularly in terms of accelerating regional development and eliminating disparities between the regions is emphasized, the role and effects of regional development agencies on development process in Turkey is examined in the case Zafer Development Agency, which is active for over 7 years. The study reveals that regional development agents have provided significant support to the regional development efforts of Turkey, via projects developed and/or pioneered/promoted by considering the dynamics, potential, economic, financial and social capacities of the regions.