Türk basınında Suriyeli göçmenlere ilişkin haberlere yapılan yorumların incelenmesi

Abstract

Tarih boyunca yaşanan kitlesel göçler yöneldiği toplumun ekonomik, siyasal, sosyal ve kültürel yapısını derinden etkilemiştir. Tarihin değişik dönemlerinde birçok kitlesel göçe ev sahipliği yapmış olan Türkiye, 2011’den bu yana Suriye’de iç karışıklıklar sonucu başlayan kitlesel göçlerle karşı karşıya kalmıştır. Göç idaresinin Ağustos 2018 verilerine göre, 2011 Nisan ayından bu yana Türkiye’de geçici koruma altında bulunan Suriyeli göçmen sayısı 3 milyon 500 bin’i aşmıştır. Bu makalede, Türkiye’de Suriyeli göçmenlere bakış açısının hangi yönde ilerlediği sorgulanmaktadır. Göçmenlere yönelik inşa edilen tutumların somut olarak yansıma biçimlerine dair internet ortamında rastlanan örnekler üzerinden Suriyelilerin, Türkiye’de ötekileştirilip/ötekileştirilmediğine ya da ne düzeyde ötekileştirildiğine dair sonuçlara ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda internet temelli haberlere yapılan yorumlar üzerinden elde edilen veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Türkiye’deki ana akım gazete haberlerinde “Suriyeliler” anahtar kelimesiyle irdelenen haberlere okuyucuların yapmış olduğu yorumlardan anlaşıldığı üzere, göçmenlere tanınan ekonomik, sosyal hakların yanında münferit bazı olaylar yerli halkın Suriyeli göçmenlere bakış açısını derinden etkilemekte, göçmenlerin toplumsal konumunun “ötekilik” tecrübesi üzerinden şekillendiği ve bu anlayışın “misafirlik” söylemini etkisizleştirdiği sonucuna ulaşılmaktadır. Ancak bunun yanı sıra bu tür bir bakış açısının, başlangıçtan bu yana “açık kapı” politikasıyla Suriyelilere kucak açan hükümetlerin ve yerel halkın genel duruşunu da yansıtmaktan uzak olduğu sonucuna varılmaktadır.

Mass migration has profoundly influenced the social, economic, political and cultural structure of the migration-receiving societies throughout history. Turkey that hosted several mass migrations in different periods has faced a mass migration from Syria since 2011 as a result of civil war. According to the Ministry of Internal Affairs Directorate General of Migration data by 2018 August, the number of Syrian migrants under temporary protection since April 2011 is over 3.500.000. In this article, it is dealt with the change of views about Syrian migrants in Turkey. It is tried to come to a conclusion about the level of othering of Syrians in Turkey looking at examples on the internet regarding the reflection of attitudes concerning migrants and if there is an othering discourse about Syrians in public. Therefore, the news on the internet is analyzed and some data is obtained from this news. The data is analyzed descriptively. The news and reader comments regarding Syrian migrants titled as “Syrians” in mainstream newspapers in Turkey is analyzed and it is found that Turkish people’s view of Syrians is deeply affected by some local problematic events in the eyes of host people, social position of migrants is shaped by “otherness’s experience, and this situation has neutralized the discourse of ‘guest’ status of these Syrian migrants. However, in addition to all these factors such a point of view is far from reflecting the government’s and local people’s general stance who embrace Syrians with ‘open door’ policy from the beginning onwards.