Osmanlı basınına göre Osmanlı Devleti’nin iktisadi sorunları ve çözüm önerileri (1831-1876 dönemi)

Abstract

Osmanlı Devleti’nde basın 1831 senesinde devlet tarafından yayımlanan Takvim-i Vekayi gazetesiyle doğmuştur. Bu gazetenin yayımlanmasıyla ülkede devletin politikalarının kamuoyu tarafından öğrenilmesi imkânı doğmuş ve halk devletin iktisadi politikalarından haberdar olmaya başlamıştır. 1840 senesinde yayımlanan Ceride-i Havadis gazetesinin de sütunlarında en çok değinilen konulardan biri de iktisat olmuştur. Bu gazete ülkede serbest iktisat düşüncesinin yayılmasına çalışmış ve ülkenin ziraat alanında kalkınmasını istemiştir. Osmanlı Devleti’nde 1860’lardan sonra ise muhalif yayım politikası güden gazeteler görülmeye başlamıştır. Tasvir-i Efkar, Muhbir, Hürriyet, Terakki, İbret ve Hadika gibi gazeteler ülkenin iktisadi politikalarını eleştirmiş ve devletin iktisat politikalarına yönelik çözüm önerileri getirmiştir. Mehmet Şerif Efendi, Tercüman-ı Ahval’de kalkınma tartışmalarına katılmış Osmanlı’nın sanayileşmesini savunmuştur. Mecmua-i Fünun, Tercüman-ı Ahval ve Mir’at gibi gazeteler de 1863 senesinde açılan Sergi-i Umumi Osmani’nin açılışını yönelik yazılar yayımlamışlardır. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nde 1831 senesinde ilk gazetenin yayımlanmasından 1876 senesinde Meşrutiyet’in ilan edilmesine kadarki süreçte yayımlanan önemli gazetelerdeki iktisadi yazılar tespit edilmiş ve bu yazılar ışığında dönemin iktisadi sorunları ve tartışmaları verilmiştir.

The Ottoman press was born in 1831 with the newspaper Gazete-i Vekayi, which was published by the state. With the publication of this newspaper, it became possible for the public to learn the policies of the state in the country and the public became aware of the economic policies of the state. Ceride-i Havadis newspaper, published in 1840, was one of the most mentioned topics in the economy. This newspaper tried to spread free economic thought in the country and wanted the country to develop in the field of agriculture. After the 1860s in the Ottoman Empire, newspapers with dissenting policies began to be seen. The newspapers such as Tasvir-i Efkar, Muhbir, Hürriyet, Terakki, İbret and Hadika criticized the economic policies of the country and proposed solutions for the economic policies of the state. Mehmet Şerif Efendi participated in the development debates in Tercüman-ı Ahval and defended the industrialization of the Ottoman Empire. Newspapers such as Mecmua-i Fünun, Tercüman-ı Ahval and Mir’at also published articles about the opening of the Sergi-i Umumi Osmani, which was opened in 1863. In this study, the economic articles of the important newspapers published in the period from the publication of the first newspaper in the Ottoman Empire in 1831 to the proclamation of the Constitutional Monarchy in 1876 were identified and the economic problems and debates of the period were given.