Geç antik çağ’da (Doğu Roma) Bizans hukukunun tarihi seyri

Abstract

Geç Antik Çağ, dünya tarihini etkileyen pek çok olayın yaşandığı bir zaman dilimini içine alır. Bu devirde Doğu Roma İmparatorluğunda hukuk alanında yoğun çalışmalar yapılmıştır. Özellikle imparator I. Justinian döneminde Corpus Juris Civilis adı verilen hukuk derlemeleri günümüz Avrupa hukukunun temellerini oluşturmuştur. Devam eden süreçte bu yasa derlemesi üzerinde hukukun dinamik yapısından dolayı pek çok değişiklik yapılmıştır. I. Justinian’dan sonra Doğu Roma İmparatorluğu tahtına oturan halefleri de bu alanda kıymetli eserler ortaya çıkarılmasına katkı sağlamışlardır. Özellikle III. Leo tarafından hazırlatılan ve halefleri tarafından geliştirilen, hukuk tarihçileri tarafından ilk Hıristiyan yasa kitabı olarak görülen Ecloga adlı eser Corpus Juris Civilis’in Grekçe olarak kısaltılmış ilk örneğidir. Geç Antik Çağ’da ortaya çıkan hukuk metinleri özelde Doğu Roma İmparatorluğu’nu, genelde ise bütün Yakın Doğu ve Avrupa’yı derinden etkilemiştir.

Late Antiquity encompasses a period in which many events affected the history of the world. During this period, intensive studies were conducted in the field of law in the Eastern Roman Empire. Especially in the reign of the emperor Justinian I. Corpus Juris Civilis called the law collections formed the basis of today's European law. Many changes had been made to this law collection in the ongoing process due to the dynamic nature of the law. After Justinian I, his successors, who were seated on the throne of the Eastern Roman Empire, contributed to the discovery of valuable works in this area. The work called Ecloga is the first short example of Corpus Juris Civilis in Greek especially prepared by Leo III and developed by contemporaries seen as first law book by historians of law. The texts of law that emerged in the Late Antiquity had a profoundly affect Eastern Roman Empire in particular, and on the whole of the Near East and Europe in general.