Erken düşünme becerilerine yönelik Türkiye’de yapılan bilimsel çalışmaların incelenmesi

Abstract

Bilimsel araştırmaların ön plana çıktığı 21.yüzyıl toplumları için problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve etkili karar verme becerilerine sahip bireylerin varlığı önem kazanmaktadır. Evrensel değerler haline gelen bu yeterlilikler düşünme becerilerinin önemini vurgulamaktadır. Düşünme becerileri için erken dönemler kritik öneme sahiptir. Araştırma erken düşünme becerilerine yönelik Türkiye’de yapılan bilimsel çalışmaların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Doküman incelemesi için ilgili bilimsel alan yazınına Ulusal Tez Merkezi ve Google Akademik veri tabanlarından ulaşılmıştır. Erken düşünme becerilerine ve erken düşünme becerileriyle doğrudan ilişkili olan problem çözme becerisi, yaratıcı düşünme becerisi, eleştirel düşünme becerisi ve karar verme becerisine yönelik Türkiye’de yapılan 2002 yılı ve sonrası makaleler, yüksek lisans tezleri ve doktora tez çalışmaları doküman olarak kabul edilmiştir. Dokümanlar analiz edildiğinde problem çözme becerileriyle ilişkili çalışmaların diğer alt becerilerden daha fazla sayıda olduğu tespit edilmiştir. Problem çözme becerilerinde ‘sosyal problem çözme’ boyutunun üzerinde durulduğu görülmüştür. Yaratıcı düşünme becerileri çalışmalarında farklı yaklaşımlar, etkinlikler, aile, çevre etkenlerine yer verilmiştir. Eleştirel düşünme ve karar verme becerileri konusunda çocuklarla yapılan herhangi bir çalışmaya ulaşılmamıştır. Tez çalışmalarının büyük bölümünün 2010 yılı ve sonrasına ait olduğu görülmüştür.

For the 21. century societies where scientific researches is at the forefront, the existence of individuals with problem solving, critical thinking, creative thinking and effective decision-making skills gains importance. These qualifications which have become universal values; express the importance of thinking skills. Early periods are critical for development of thinking skills. The purpose of this research is to examine scientific studies on early thinking skills in Turkey. Research data was collected by document review. Data/research for document analysis has been obtained from the National Thesis Center and Google Scholar databases. The documents in this research are related to early thinking skills and associated with early thinking skills such as problem-solving skills, creative thinking skills, critical thinking skills and decision-making skills. Documents; consisted of articles master’s theses and doctoral dissertations conducted in Turkey in 2002 and later. When the documents are analyzed, studies on problem solving skills were detected to be more numerous than other sub-skills. It was found that the problem-solving skills was mostly focused on "social problem solving" dimension. Different approaches, activities, family and environmental factors are included in creative thinking skills studies. Any studies regarding critical thinking and decision-making skills studied with children. It was seen that most of the thesis dissertation conducted in 2010 or later.