Hasan Basri Çantay'ın Mehmet Akif Ersoy'la dostluğu ve millî mücadele'ye katkıları

Abstract

Hasan Basri Çantay, Balıkesir'in (Karesi) yetiştirdiği en büyük şahsiyetlerden biridir. Onun dindarlığı, mücadeleci bir ruh yapısına sahip olması, gazeteciliği, dostlarına olan vefası, vatan-millet sevgisi ve Millî Mücadele’ye katkı yapması gibi özellikleri büyük bir şahsiyet olmasında önemli etkenlerdendir. Aynı şekilde Hasan Basri'yi büyük yapan etkenlerden biri de İstiklâl Şairi Mehmet Âkif'le olan dostluğudur. Onların dostluklarının temelini din, vatan ve millet sevgisi oluşturmaktadır. Ayrıca her iki şahsiyetin birbirine bağlanmasında “Balıkesir Sevgisi” de önemlidir. Hasan Basri Çantay ve Mehmet Âkif'in bu değerler temelinde 1908 de başlayan dostlukları, Millî Mücadele dönemi boyunca devam etmiş ve İstiklâl Marşı'nın yazılması aşamasında taçlanmıştır. Hasan Basri, Ses ve diğer gazetelerdeki yazılarıyla başladığı Millî Mücadele çalışmalarını; İzmir, Balıkesir ve Sivas illerinde yapılan ulusal ve bölgesel nitelikli kongrelere katılma çabalarıyla sürdürmüştür. Daha sonra o, bizzat Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Balıkesir Milletvekili olarak vatanın ve milletin kurtuluşuyla ilgili çalışmalara etkin bir şekilde katılmıştır. Bu makalenin amacı: Balıkesir'in en önemli şahsiyetlerinden Hasan Basri Çantay ile Balıkesir sevdalısı Mehmet Âkif Ersoy'un dostluklarını ve Hasan Basri’nin Millî Mücadele Dönemi’ndeki çalışmalarını bir nebze de olsa değinebilmek ve onların unutulmamalarını sağlamaktır.

Hasan Basri Çantay is one of the greatest people of Balıkesir (Karesi). His features such as piety, fighting spirit, journalism, loyalty to his friends, love of the homeland and the nation and contributions to the National Struggle are the important factors in his being a great person. At the same time, his friendship with Mehmet Akif who is the poet of independence is another factor which made him a great person. The basis of their friendship consists of the love of the religion, homeland and nation. Besides, "the love of Balıkesir" is also important in bringing them together. Hasan Basri Çantay and Mehmet Akif's friendship which started in 1908, on the basis of these values, continued throughout the period of the National Struggle and reached its peak in the process of writing the National Anthem. Hasan Basri continued his National Struggle works which started with his writings in Ses and the other newspapers, with his efforts to participate in the national and regional congresses in İzmir, Balıkesir and Sivas. Later, he took an active role in the liberation of the homeland and the nation as the deputy of Balıkesir in the 1st Grand National Assembly of Turkey. The purpose of this paper to touch on the friendship of Hasan Basri Çantay who is one of the most important people of Balıkesir and Mehmet Akif Ersoy who is the Balıkesir lover and the works of Hasan Basri during the National Struggle Period and to ensure them not forgotten.