Biyoklimatik konfor ve arazi kullanımı arasındaki ilişkinin cbs ve ua teknikleri kullanılarak incelenmesi: İzmir ili örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, İzmir şehrinde biyoklimatik konfor ile arazi kullanımı arasındaki ilişkinin coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama teknolojileri kullanılarak incelenmesidir. Bu çerçevede, İzmir şehrinde 1990, 2000, 2006, 2012 ve 2018 yıllarındaki biyoklimatik koşulların yine aynı yıllardaki arazi kullanımıyla olan ilişkilerinin mevsimlik ve yıllık periyotta değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Biyoklimatik konfor bölgeleri belirlenirken insanın fizyolojik özelliklerini de dikkate alan Fizyolojik Eşdeğer Sıcaklık (FES) indeksi kullanılmıştır. Elde edilen değerlerin deniz seviyesindeki alansal dağılımının hesaplanmasında uzaklığın tersiyle ağırlıklandırma (Inverse Distance Weighting - IDW) yöntemi tercih edilmiştir. Yüksekliğe bağlı FES değerleri elde edilmiştir ve biyoklimatik konfor haritaları oluşturulmuştur. CORINE arazi örtüsü verilerinin olduğu yıllar referans alınarak üretilen biyoklimatik konfor haritalarının yıllarına göre kullanılarak arazi kullanım haritaları oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda, konfor bölgelerinin büyük bir çoğunluğunun tarım alanlarından ve daha sonra sırasıyla doğal ve yarı doğal alanlardan, orman alanlarından ve yerleşim yerlerinden oluştuğu gözlemlenmiştir. Orman alanlardaki sıcaklık farkının toprak alanlara göre daha az olmakla birlikte kentsel ısı adalarına kıyasla daha fazla olduğu ve şehirde nem miktarının oldukça yüksek olması ve kent merkezinde gözlenen çarpık kentleşme nedeniyle rüzgârın kenti soğutma etkisinin kullanılamadığı tespit edilmişti

The aim of this study is to investigate the relationship between bioclimatic comfort and land use in İzmir by using geographical information systems and remote sensing technologies. In this context, it is aimed to evaluate the relationship between the bioclimatic conditions of the years 1990, 2000, 2006, 2012 and 2018 with the use of land in the same years in the province of İzmir in seasonal and annual periods. Physiological Equivalent Temperature (PET) index, which takes into consideration the physiological characteristics of human, was used when determining bioclimatic comfort zones. Inverse Distance Weighting (IDW) method was preferred in the calculation of the spatial distribution of the obtained values at sea level. Height-dependent PET values were obtained and bioclimatic comfort maps were generated. Land use maps were created by using the bioclimatic comfort maps produced by reference to the years with CORINE land cover data. As a result of the study, it was observed that the vast majority