Yönetim Bilgisinin Yayılımında Danışmanlık Firmalarının Rolü; Türkiye Üzerine Tarihsel Bir Analiz

Abstract

İçinde bulunduğumuz bilgi çağında, işletmelerin uzun vadeli rekabet avantajı kazanmalarının yolu, üretilen yeni yönetim bilgisine en kısa zamanda sahip olmaları ve bu bilgiyi etkili ve verimli biçimde kullanmalarından geçmektedir. Çalışmada gelişmiş ülkelerde üretilen yönetim bilgisinin yayılımında rol alan aktörler ortaya konulmakta, bu aktörlerden danışmanlık firmalarının rolü incelenmektedir. İncelemede öncelikle yönetim danışmanlığı kavramının doğuşu üzerinde durulmuş, müteakiben Amerikan kökenli yönetim bilgisinin danışmanlık firmaları vasıtasıyla Avrupa’ya yayılımı ele alınmıştır. Yönetim danışmanlığının Avrupa’da yayılımı ve ülkemizde Marshall Planı ve Amerikan Teknik yardımı ile doğduğu değerlendirilen danışmanlık kavramı dönemler itibarıyla ortaya konulmuştur. Ayrıca, yerli yönetim danışmanlık firmalarının gelişimi ve dış kaynaklı yönetim bilgisinin transfer edilmesindeki rolleri analiz edilmiş ve Türkiye’de yönetim bilgisinin üretilemediği, ihtiyaç duyulan yönetim bilgisinin, başlangıçta ABD’den, daha sonra Avrupa’dan transfer edilerek ve yerelde yeniden üretilerek kullanıma sunulduğu görülmüştür.

In the era that we bear witness, that is an obligation for the enterprises to gain newly produced management knowledge and to use this knowledge appropriately and effectively in order to gain long term competing advantages. In this study, the actors that have a part in spreading of management knowledge which has been produced in developed countries are determined and the role of counselor firms is examined. In the research, first of all, the term “management counseling” is deliberated, subsequently the diffuse of American-based management knowledge into Europe is discussed. As a part of this diffusion, the counseling in Turkey, which is claimed to take root from the Marshall Plan and American Technical Aid Programme is examined in respect of periods. Furthermore, the development of local counselor firms and the part that they have taken in the transfer of foreign-based management knowledge are analyzed. Finally, it is seen that so far Turkey has not been able to produce management knowledge, thus the necessary management knowledge was initially transferred from USA and later on European countries and supplied to local market after being reproduced on local perceptions.