Örgütsel sapma davranışlarının kontrolünde pozitif psikolojik sermayenin ve örgütsel öğrenmenin etkisi: Bir örnek olay çalışması

Abstract

Örgüt içerisinde yaşanan olumsuz davranışlar aşılması gereken davranışlar olarak değerlendirilmektedir. Örgütsel sapma davranışlarının kontrol edilmesi gerekliliğinden hareketle, sapma davranışlarında etkisi olabilecek değişkenler araştırılarak araştırmanın amacı belirlenmiştir. Örgütsel sapma davranışlarını etkileyeceği düşünülen pozitif psikolojik sermaye ve örgütsel öğrenme değişkenleri ele alınmıştır. Örgütsel sapma davranışlarının kontrolünde psikolojik sermaye ve örgütsel öğrenmenin etkisi değişeknelerin boyutları ile beraber bir örnek olay çalışması ile incelenmiştir. Çalışmada hem nicel hem nitel araştırma yapılmıştır. Nicel araştırma için 363 çalışandan veri elde edilmiştir. Veriler SPSS istatistik programında t testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Nitel araştırma için 4 yönetici ile görüşme yapılmıştır. Nicel ve nitel araştırma ile psikolojik sermaye ve boyutları öz yeterlilik, umut, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık ile örgütsel öğrenme ve boyutları sürekli öğrenme, diyalog ve araştırma, takım halinde öğrenme, paylaşılan sistemler, güçlendirilmiş çalışanlar, sistemler arası bağlantı ve destekleyici liderliğin örgütsel sapma ve boyutları kişiler arası ve örgüte yönelik sapma davranışları üzerindeki etkisi araştırılmak istenmiştir. Elde edilen nicel araştırma bulgularına göre, psikolojik sermayenin iyimserlik boyutunun, örgütsel öğrenmenin de sürekli öğrenme boyutunun kişiler arası ve örgüte yönelik sapma davranışları üzerinde anlamlı etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Nitel araştırma sonuçlarına göre ise, yöneticiler örgüt içerisinde öğrenmenin sürekli olduğunu ve iyimser çalışanların örgütte sayılarının fazla olmasının örgüte olumlu katkıları bulunduğunu vurgulamışlardır. Nitel araştırma sonuçları nicel araştırma sonuçlarını destekler niteliktedir. Sonuç olarak, kişiler arası ve örgüte yönelik sapma davranışları psikolojik sermayenin iyimserlik ve örgütsel öğrenmenin sürekli öğrenme boyutlarından etkilenmektedir.

Negative behaviors experienced in the organization are considered as behaviors that must be overcome. Based on the necessity of controlling organizational deviance behaviors, the aim of the research was determined by investigating the variables that may have an effect on deviant behaviors. Positive psychological capital and organizational learning variables, which are thought to affect organizational deviance behaviors, are discussed. The effect of psychological capital and organizational learning on the control of organizational deviance behaviors was examined with a case study with the dimensions of the variables. In the study, both quantitative and qualitative research was conducted. For quantitative research, data were obtained from 363 employees. The data obtained from the participants were subjected to t-test, ANOVA, correlation and regression tests analyzes in SPSS statistical program. For qualitative research, 4 managers were interviewed. In this study with quantitative and qualitative research, it is aimed to investigate to effect psychological capital and its dimensions self-efficacy, hope, optimism and resilience and organizational learning and its dimensions continuous learning, dialogue and research, team learning, shared systems, empowered employees, inter-system connectivity and supportive leadership on interpersonal and organizational deviance behaviors. According to the quantitative research findings, it has been revealed that the optimism dimension of psychological capital and the continuous learning dimension of organizational learning have a significant effect on interpersonal and organizational deviance behaviors. According to the results of the qualitative research, managers emphasized that learning is continuous in the organization and that the number of optimistic employees in the organization has positive contributions to the organization. Qualitative research results support the quantitative research results. As a result, interpersonal and organizational deviance behaviors are affected by the optimism of psychological capital and continuous learning of organizational learning.