Tek parti dönemi’nde Afyonkarahisar üzerine bir inceleme (1923-1946)

Abstract

Çalışmamız 1923-1946 yılları arasında olup Tek Parti Dönemi sürecinde Afyonkarahisar’ın idari, sosyokültürel, ekonomik, eğitim- öğretim, sağlık, imar ve günlük yaşantısını kapsamaktadır. En eski çağlardan itibaren varlığını sürdüren Afyonkarahisar farklı medeniyetlerin ve devletlerin tarihlerine, yaşam tarzlarına, savaşlarına, anlaşmalarına şahitlik etmiştir. Afyonkarahisar hemen hemen bünyesinde her dönemden kalma eserler bulundurmuş, doğal güzelliklere sahip bir şehir olmuştur. Afyonkarahisar aynı zamanda konumundan ötürü de önemli bir yere sahip olmuştur. Geçiş güzergâhında olan Afyonkarahisar, özellikle savaş dönemlerinde orduların uğrak yeri olmuş, çoğu zaman işgal edilmiştir. Cumhuriyet ilan edildikten sonra Afyonkarahisar’da Türkiye’nin diğer illeri gibi her açıdan bir gelişim göstermeye çalışmıştır. Özellikle yerleşim açısından yeni bir boyut kazanmış, kale dibinden şehrin ortasına doğru kaymıştır. Çalışan dönemde şehir hem görüntü açısından hem yaşam açısından ilerleme kaydetmiştir. Bu çalışmada öncelikle Milli Mücadele sonrasında Afyonkarahisar ilinin dönemine yer verilecek ve bilhassa çalışmamızın konusu olan Tek Parti Dönemi her açıdan detaylı olarak değerlendirilecektir. Bu konu ele alınırken en başta Arşiv Belgeleri, Taşpınar Dergisi, CHP Parti Müfettişlikleri, Vilayet Raporları, Afyonkarahisar Ansiklopedisi, Vilayet Salnamelerine ve dönemin önde gelen Haber, İkaz, Zafer gazetelerine göre incelenecektir.

Our study covers the years and covers the administrative, socio-cultural, economic, education, health, public works and daily life of Afyonkarahisar during the Single Party Period.Afyonkarahisar, which has existed since the oldest ages, has witnessed the histories, lifestyles, wars and agreements of different civilizations and states.Afyonkarahisar has become a city with natural beauties, which has artifacts from almost every period.Afyonkarahisar also has an important place in terms of its location.Afyonkarahisar, which is on the transition route, has been a frequent destination for armies, especially during war periods, and has been occupied most of the time.After the proclamation of the Republic, Afyonkarahisar, like other provinces of Turkey, tried to develop in every aspect.Especially in terms of settlement, it gained a new dimension and shifted from the side of the castle to the middle of the city.During the working period, the city made progress both in terms of appearance and life.In this study, first of all, the period of Afyonkarahisar province after the National Struggle will be included and especially the Single Party Period, which is the subject of our study, will be evaluated in detail from every aspect.While dealing with this subject, Archival Documents, Taşpınar Magazine, CHP Party Inspectors, Provincial Reports, Afyonkarahisar Encyclopedia, Provincial Yearbooks and the leading News, Warning and Zafer newspapers of the period will be examined.