Covid-19 döneminde döviz kuru oynaklığı ile hisse senedi endeks getirisi arasındaki ilişki

Abstract

1973‘de Bretton Woods Sistemi’nin sona ermesini takip eden yıllarda Türkiye dahil bir çok ülke dalgalı kur sistemini benimsemiştir. Bu gelişme döviz kurunda artan oynaklığa yol açarak yatırımcılar ve uluslararası ticaretle uğraşan firmalar açısından oldukça önemli hale gelmiştir. Ayrıca döviz kurunda meydana gelen dalgalanmaların ortaya çıkardığı riskten bir korunma yöntemi olarak döviz kurunda yaşanan dalgalanma ile hisse senedi endeks getirisi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi yer almaktadır. Bu çalışma 11.03.2020-30.12.2021 dönemine ait günlük verileri ele alarak döviz kuru oynaklığı ile hisse senedi endeks getirisi arasındaki ilişkiyi incelemeyi hedeflemiştir. Seriler üzerindeki durağanlığın analizi için Geliştirilmiş Dikey Fuller(Augmented Dickey Fuller-ADF) birim kök sınamasını takiben döviz kuru oynaklığını modellemek amacıyla doğrusal stokastik modellerden otoregresif hareketli ortalama modellerinden ARMA (2,2) modeli ve Üssel (Exponential) genelleştirilmiş otoregresif koşullu değişen varyans (GARCH) modellerinden EGARCH (2,2) modeli tahmin edilmiştir. Döviz kuru oynaklığı ile hisse senedi endeks getirisinin aralarındaki nedensellik ilişkisini belirlemek için Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Analiz sonucunda değişkenlerin düzeyde durağan olduğu belirlenmiş ve döviz kuru (USD/TRY) oynaklığı ile hisse senedi endeks getirisi (BİST100) arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

İn the years followİng the end of the Bretton Woods System İn 1973, many countrİes, İncludİng Turkey, adopted the floatİng exchange rate system. Thİs development has led to İncreased volatİlİty İn the exchange rate, makİng İt very İmportant for İnvestors and companİes dealİng wİth İnternatİonal trade. İn addİtİon, the fluctuatİons İn the exchange rate caused rİsks and uncertaİntİes. Thus, İt has become a prerequİsİte to evaluate the relatİonshİp between the fluctuatİon İn the exchange rate and the stock İndex return İn order to be protected from the rİsk and uncertaİnty. The aİm of thİs study İs to examİne the relatİonshİp between exchange rate volatİlİty and stock İndex return. The data for the perİod of 11.03.2020-30.12.2021 were İncluded İn the research on a daİly basİs. The Enhanced Dİckey Fuller (Augmented Dİckey Fuller-ADF) unİt root test was performed to analyze the statİonarİty on the serİes. İn order to model exchange rate volatİlİty, ARMA (2,2) model from lİnear stochastİc models, autoregressİve movİng average models and EGARCH (2,2) model from Exponentİal generalİzed autoregressİve condİtİonal varİable varİance (GARCH) models were estİmated. Granger causalİty test was applİed to determİne the causal relatİonshİp between exchange rate volatİlİty and stock İndex return. As a result of the analysİs, İt was determİned that the varİables were statİonary at the level and a bİdİrectİonal causalİty relatİonshİp was determİned between exchange rate (USD/TRY) volatİlİty and stock İndex return (BİST100).