Kütahya koşullarında yetiştirilen holştaynların üreme ve üretim özelliklerini etkileyen genetik ve çevresel faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Kütahya ilinde özel bir işletmede yetiştirilmekte olan Holştaynlarda döl ve süt verimi özellikleri, bunlara etkili çevresel faktörler ve genetik parametrelerin tespit edilmesi için yapılan bu çalışmada 740 baş Holştayn ineğe ait kayıtlardan yararlanılmıştır. En küçük kareler analizlerinde ilkine buzağılama yaşı (İBY), gebelik başına tohumlama sayısı (GBTS), servis periyodu (SP) ve buzağılama aralığı (BA) özelliklerinin tohumlama veya buzağılama yılından önemli derecede etkilendiği tespit edilmiştir. İBY, GBTS, SP ve BA için en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 714,47 ± 3,001 gün; 1,91 ± 0,078 adet; 111,40 ± 3,08 ve 401,06 ± 3,61 gün bulunmuştur. Servis periyodunun laktasyon süt verimini (LSV) önemli derecede etkilediği ve üçüncü laktasyonda en yüksek verime ulaşıldığı tespit edilmiştir. Laktasyon süresi (LS) sadece buzağılama yılından, kuruda kalma süresi ise laktasyon sırası ve servis periyodundan önemli (P<0,05) düzeyde etkilenmiştir. LSV, LS ve KKS için en küçük kareler ortalamalarının sırasıyla 12119 ± 131 kg, 330,17 ± 3,27 ve 69,45 ± 1,94 gün olduğu tespit edilmiştir. Farklı özelliklere ilişkin kalıtım dereceleri, genetik ve fenotipik korelasyonlar incelenmiş buzağılama aralığına ilişkin kalıtım derecesinin (0,208 ± 0,103) önemli (P<0,05) olduğu saptanmıştır. Ayrıca özellikler arasındaki genetik ve fenotipik korelasyonların seleksiyon programlarında dikkate alınması gerektiği kanaatine varılmıştır.

The records of 740 Holstein cows were used to determine the fertility and milk production characteristics, the environmental factors affecting them, and the genetic parameters in Holsteins raised in a private enterprise in the province of Kütahya. Least squares analysis revealed that age at first calving (AFC), services per conception (SPC), service period (SP) and calving interval (CI) were significantly (P<0,05) affected by the breeding or calving year. In the study, least squares mean for AFC was 714.47 ± 3.001 d; for SPC was 1.91 ± 0.078; for SP was 111.40 ± 3.08 d and for CI was 401.06 ± 3.61 d. It was determined that the highest lactation milk yield (LMY) was reached in the third lactation, and this trait significantly (P<0.05) affected by the service period. Lactation length (LL) was only affected by calving year, whereas the effects of parity and SP were significant (P<0.05) on dry period (DP). The least squares means for LMY, LL and DP were 12119 ± 131 kg, 330.17 ± 3.27 ve 69.45 ± 1.94 d, respectively. The heritabilities of different traits, genetic and phenotypic correlations were examined, and it was found that the heritability of the calving interval (0.208 ± 0.103) was significant (P<0.05). In addition, it was concluded that genetic and phenotypic correlations between traits should be considered in selection programs.