İşletme yöneticilerinin çevre muhasebesine ilişkin algı ve tutumlarına etki eden faktörlerin belirlenmesi: Afyonkarahisar organize sanayi bölgesi örneği

Abstract

İşletmelerin faaliyetleri sonucu meydana gelen olumlu ya da olumsuz çevresel etkilerin boyutlarının belirlenmesi ve hesap verilebilmesi açısından işletme muhasebe kayıtlarında yer alması tüm toplumlar açısından işletmenin sosyal sorumluluğunun gereğidir. Bu gereğin yerine getirilmesinde muhasebe sistemi içerisinde çevre muhasebesi alanının yer almasıyla birlikte çevresel maliyetlerin takibine uygun sistem ve teknik ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Araştırmada ilk olarak araştırmanın değişkenlerini oluşturan kavramlar hakkında yerli ve yabancı literatür taraması yapılarak kuramsal alt yapı ortaya konulmuştur. Sonrasında, konuyla ilgili olarak anket tekniği kullanılarak işletme yöneticilerinin görüşleri alınmıştır. Araştırmanın evrenini, Afyonkarahisar ili Organize Sanayi Bölgesi(OSB)’nde faaliyet gösteren tüm (361 adet) işletmelerin yöneticileri oluşturmakta olup, toplam 221 adet anket değerlendirmeye alınmıştır. Katılımcıların ankete ilişkin verdikleri cevaplar; faktör analizi, güvenirlik analizi, yüzde, frekans ve aritmetik ortalama değerleri, t testi, varyans analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizi yöntemleri ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre genelde Afyonkarahisar’da bulunan OSB işletmeleri yöneticilerinin çevre bilincine sahip olduğu ve çevre muhasebesi uygulamasının gerektiği düşüncesinde oldukları saptanmıştır.

It is a necessity of the social responsibility of the enterprise for all societies to be included in the business accounting records in terms of determining the dimensions of the positive or negative environmental effects that occur as a result of the activities of the enterprises and in order to be accountable. In order to fulfill this requirement, with the inclusion of environmental accounting in the accounting system, the need for a system and technique suitable for the follow-up of environmental costs has emerged. In the research, firstly, the theoretical infrastructure was revealed by scanning the domestic and foreign literature about the concepts that constitute the variables of the research. Afterwards, the opinions of the business managers were taken by using the survey technique on the subject. The universe of the research consists of the managers of all (361 piece) enterprises operating in the OSB of Afyonkarahisar province, and a total of 221 questionnaires were evaluated. The answers of the participants regarding the questionnaire were analyzed by factor analysis reliability analysis, percentage frequency and arithmetic mean values test, variance analysis, correlation analysis and regression analysis methods. According to the findings, it has been determined that the managers of the OSB enterprises in Afyonkarahisar have environmental awareness and think that environmental accounting is necessary.