Türkiye’de vergi kaçakçılık suçunun NON BIS in IDEM kuralı açısından incelenmesi

Abstract

Çalışmamızda non bis in idem kuralı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 7 numaralı ek Protokolü’nün 4’üncü maddesindeki tanımı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararlarında içerdiği unsurlar itibarıyla kullanılacaktır. Buna göre, non bis in idem kuralı şu dört unsura sahiptir: Fiilin aynılığı, faalin aynılığı, mükerrer yargılama ve birden fazla ceza uygulanması. Non bis in idem kuralına göre, bir kişi hakkında bir fiilinden dolayı yürütülen ceza yargılamasında kesin hüküm verildikten sonra aynı kişi aynı fiilden dolayı ikinci kez yargılanamaz ve cezalandırılamaz.Tanımda geçen ceza kavramı, AİHM kararlarında yerleşik olarak kullanılan ceza tanımı ile aynı olduğu kabul edilir. Buna göre, iç hukuktaki yerine bakmaksızın bir idari yaptırımın, otonom bir şekilde ve Engel ölçütlerine göre “ceza” mahiyetinde olduğu değerlendirilebilir. Non bis in idem kuralı, kavram olarak farklı düzenlemelere, yabancı ülkelerin yasal düzenlemelerine, AİHM ve ülkemiz yüksek yargı organları tarafından verilen kararlara yer verilerek ayrıntıları ile ortaya konulacaktır. Daha sonra kural ile uyumlu vergi suç ve cezalarını düzenlemiş olan Finlandiya Ceza Kanunu model alınarak ülkemizde olması gereken vergi suçlarına ve kabahatlerine ilişkin önerilere yer verilecektir.

İn our study, the non bis in idem rule will be used in terms of the definition in Article 4 of the Additional Protocol No. 7 of the European Convention on Human Rights and the elements included in the Decisions of the European Court of Human Rights (ECHR). Accordingly, the principle of non bis in idem has the following four elements: sameness of action, sameness of offender, recidivism and application of more than one penalty. According to the non bis in idem rule, the same person cannot be tried and punished a second time for the same act after the final verdict is given in the criminal proceedings against a person for an act.The concept of punishment in the definition is considered to be the same as the definition of punishment used in ECHR decisions. Accordingly, an administrative sanction, regardless of its place in domestic law, can be considered as a “punishment” autonomously and according to the Engel criteria. The principle of non bis in idem will be explained in detail by giving place to different regulations as a concept, legal regulations of foreign countries, the decisions given by the ECHR and the high judicial bodies of our country. Then, the Finnish Penal Code, which regulates tax crimes and penalties in line with the principle, will be taken as a model and suggestions will be made regarding tax crimes and misdemeanors for our country.