Tedavi amaçlı kullanılan bazı bitki çaylarının total antioksidan ve total oksidan aktiviteleri ile mineral içeriğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Afyonkarahisar ve Kütahya il merkezlerinde aktarlarda/pazarda satışa sunulan tedavi edici amacıyla kullanılan bitkilerde (adaçayı, ıhlamur, kekik, yeşil çay) 20’şer örnek olmak üzere toplam 80 örnekte ağır metal varlığı ve oksidan - antioksidan etkinlik farklılıkları incelenmiştir. Metal içerikleri ICP-OES cihazı kullanılarak tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda bitki numunelerinin arsenik (As), antimon (Sb), selenyum (Se) içermediği belirlenmiş olsa da farklı seviyelerde Be, Cd, Cr, Co, Cu, Fe, Pb, Li, Mg, Mn, Mo, Ni, Sr, Tl, Ti, V, Zn içerdiği analizler sonunda görülmüştür. Be seviyesi (0,041-0,068), Cd seviyesi (0,025-0,055), Cr seviyesi (0,387-1,789), Co seviyesi (0,090-0,476),Cu seviyesi (6,62-21,48), Fe seviyesi (78,80-170,46), Pb seviyesi (4,33-8,88), Li seviyesi (1,19-5,84), Mg seviyesi (124.38-194.4), Mn seviyesi (34.56-76.24), Mo seviyesi (0,28-2,27), Ni seviyesi (0,73-9,89), Sr seviyesi (15,77-52,96), Tl seviyesi (2,81), Ti seviyesi (2,80-22,35), V seviyesi (0,46-1,29) ve Zn seviyesi (18,05-44,06) ppm aralığında tespit edilmiştir. Çalışmada Total Antioksidan Statü (TAS), Total Oksidan Statü (TOS) ve Oksidatif stres indeksinin (OSI) düzeyleri incelenmiş olup TAS değeri 3,56-3,76, TOS değeri 28,91-201,32, OSI değeri 7,36-53,65 aralığında belirlenmiştir. En yüksek TAS, TOS ve OSI değerleri yeşil çay örneklerinde tespit edilmiştir. TAS, TOS, OSI değerleri arasında istatistiksel anlamda fark bulunmaktadır (p < 0,05). Sonuç olarak bitki çaylarının bilinçsizce kullanımından kaçınılmalı, dikkatli kullanılmadığı takdirde sağlık açısından kötü sonuçlar oluşturabileceği bilinmeli, bitki türlerinin her biri için insan beslenmesi açısından belli standartlar ortaya konulmalıdır.

In this study, the presence of heavy metals and the differences in oxidant-antioxidant activity were investigated in a total of 80 samples, 20 of which were used for medicinal purposes (sage, linden, thyme, green tea) herbalists/markets in Afyonkarahisar and Kütahya city centers. Metal contents were determined using the ICP-OES instrument. As a result of the research, although it was determined that the plant samples did not contain arsenic (As), antimony (Sb), selenium (Se), different levels of Be, Cd, Cr, Co, Cu, Fe, Pb, Li, Mg, Mn, Mo, Ni, Sr, Tl, Ti, V, Zn It was seen at the end of the analysis that it contains. Be level (0.041-0.068), Cd level (0.025-0.055), Cr level (0.387-1.789), Co level (0.090-0.476), Cu level (6.62-21.48), Fe level (78.80-170.46), Pb level (4.33-8.88), Li level (1.19-5.84), Mg level (124.38-194.4), Mn level (34.56-76.24), Mo level (0.28-2.27), Ni level (0.73-9.89), Sr level (15.77) -52.96), Tl level (2.81), Ti level (2.80-22.35), V level (0.46-1.29), and Zn level (18.05-44.06) were determined in the ppm range. In the study, the levels of Total Antioxidant Status (TAS), Total Oxidant Status (TOS) and Oxidative stress index (OSI) were examined. TAS value was determined in the range of 3.56-3.76, TOS value was determined in the range of 27,26-201.32, OSI value was determined in the range of 7.36-53.65. As a result, the unconscious use of herbal teas should be avoided, it should be known that if not used carefully, it can cause bad results in terms of health and certain standards should be set for human nutrition for each plant species.