Turizmin “özgürlük” ve “yolda olmak” hâli: Türkiye’deki karavan turistlerini anlamaya yönelik bir araştırma

Abstract

Karavan turizmi sahip olduğu seyahat/konaklama şekli ve turist yapısı gibi unsurlarıyla diğer turizm türleri arasından sıyrılan özel bir turizm çeşididir. Bu çalışma, en temelde bu özel turizm türünün hitap ettiği turist kitlesini anlamaya yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yönteminin benimsendiği çalışmada, olgubilim araştırma deseninden yararlanılmıştır. Bunun için 11 soruluk bir mülakat formu hazırlanmış ve Sapanca‘da gerçekleştirilen karavancılık festivaline katılan karavan turistlerinden olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden gelişigüzel örnekleme yoluyla 21 kişi seçilerek örnekleme dâhil edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile kodlara ayrılmış, ulaşılan kodlardan kategoriler oluşturulmuş ve daha sonra genel temalara ulaşılmıştır. Sonuç olarak katılımcıların karavanla seyahat motivasyonlarına yönelik literatürle paralellik gösteren bulgulara erişilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, karavan turistlerini seyahate iten faktörlerden “özgürlük” temasının çok ağır bastığı ve bunun yanında karavanın bir “keyif/tutku” ile “sosyalleşme” alanı olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Yine karavanla seyahat motivasyonlarına ilişkin çeken faktörlere bakıldığında, katılımcıların “yeşil alanlar” ve “deniz/göl‘‘ kenarı gibi çekicilikler ile istenen herhangi bir yere gidebilme‘‘ ve güvenlik olanakları‘‘ temalarını ön plana çıkardıkları görülmüştür. Ayrıca karavan turistlerinin karavanla seyahati bir konaklamadan çok “yolda olma” arzusu olarak gördükleri bu çalışmada tespit edilen diğer bir unsurdur. Öte yandan çalışmada karavan turistlerinin tatil deneyimleri, tercihleri ve kişisel özelliklerine ilişkin anlamlı bulgulara erişilmiştir. Karavancıların yaşadıkları sorunlara ilişkin en çok ifade ettiği problemler ise tesis-altyapı yetersizliği, çöp sorunu ve güvenlik endişesi gibi sorunlardır.

Caravan tourism is a distinct type of tourism that stands out from other forms of tourism due to its travel/accommodation style and the characteristics of its tourist base. This study aims to understand the tourist segment targeted by this unique tourism type. A qualitative research approach was adopted using a phenomenological research design. For this purpose, an 11-question interview form was prepared, and 21 participants were selected using haphazard sampling among caravan tourists who attended the caravan festival in Sapanca. The obtained data were analyzed using content analysis techniques, and the resulting codes were categorized, leading to the emergence of general themes. The findings of the study showed that the motivations of the participants to travel by caravan were consistent with the literature, with the "freedom" theme being dominant, while caravan travel was also seen as a source of "pleasure/passion" and a means to "socialize." When examining the factors that attracted participants to caravan travel, themes such as "green areas" and "sea/lakefront" were found to be appealing, as well as the ability to go "anywhere desired" and the availability of "security facilities." Furthermore, it was found that caravantourism was viewed more as a desire for "being on the road" rather than as a form of accommodation. The study also revealed meaningful findings related to the vacation experiences, preferences, and personal characteristics of caravan tourists. The most common problems faced by caravaners were inadequate infrastructure/facilities, waste management issues, and safety concerns.