Cumhuriyet Döneminde bitkisel ve kimyasal yöntemlerle Yalvaç dericiliği ve deri sanatı üzerine bir inceleme

Abstract

Deri; ilk çağlardan itibaren, taş ve ağaç gibi sıklıkla insanların kullandığı doğal materyallerden biri haline gelmiştir. Dericilik zaman içerisinde gelişerek, el aletlerinden, çadırdan, ev dekorasyona ve giyim eşyasına kadar pek çok alanda yerini alan bir sanat dalı haline dönüşmüştür. Eski Türklerde at koşum takımlarından yiyecek kaplarına, su kırbasından peynir, tereyağı tulumuna, kitap kabından elbiseye, terlik, sandık ve eyere kadar günlük hayatta kullandıkları pek çok şeyi yenilebilir hayvanların derilerinden imal edilmiştir. Tarihi oldukça eskiye dayanan Yalvaç, kültürel anlamda da zengin bir yöremizdir. Tarihsel olarak Yalvaç, Roma dönemi, Helenistik dönem ve Bizans dönemlerini yaşamış bir bölge olma özelliği taşımaktadır. Yalvaç; inanç, kültür, müze ve tarih turizmi ile dağ, akarsu ve kırsal turizm gibi önem arz eden turizm değerlerine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ticaretin vazgeçilmez bir ürünü haline gelen deri, farklı medeniyet ve uygarlıkların ticaret yollarına katkı sağlamıştır. Turizm ve kültür mirası yoğun etkileşim içerisinde yer almaktadır. Geleneksel el sanatlarının tanıtımında önemli görevler üstlenmektedir. El sanatları bölgeye turistik çekicilik ve hareketlilik kazandırdığından, turizm açısından ekonomik katma değer oluşturarak, turizmin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Günümüzde de bu çalışmaların estetizmle birlikte devam ediyor olması dericilik alanına verilen yoğun ilgiyi göstermektedir. Bu bakımdan günümüzde unutulmaya yüz tutmuş deri sanatının yeniden ele alınması söz konusu tez çalışmasını gerekli ve özgün kılmaktadır. Tezin araştırılmasında alan araştırılması, literatür taraması yapılmıştır. Elde edilen bilgiler değerlendirilerek verilmiş, dericiliğin yaşatılması için önerilerde bulunulmuştur.

Skin; Since ancient times, it has become one of the natural materials frequently used by people, such as stone and wood. Leatherworking has developed over time and turned into a branch of art that takes its place in many areas, from hand tools to tents, home decoration and clothing. Many things that the ancient Turks used in daily life, from horse harnesses to food containers, from water bottles to cheese and butter skins, from book containers to clothes, slippers, chests and saddles, were made from the skins of edible animals. Yalvaç, whose history dates back to ancient times, is also a culturally rich region. Historically, Yalvaç is a region that lived through the Roman period, the Hellenistic period and the Byzantine periods. Yalvac; It has been determined that it has important tourism values such as faith, culture, museum and history tourism, as well as mountain, river and rural tourism. Leather, which has become an indispensable product of trade, has contributed to the trade routes of different civilizations and civilisations. Tourism and cultural heritage are in intense interaction. It plays an important role in the promotion of traditional handicrafts. Since handicrafts bring touristic attraction and dynamism to the region, they have become an integral part of tourism by creating economic added value in terms of tourism. The fact that these studies continue together with aestheticism today shows the intense interest given to the field of leatherworking. In this respect, revisiting the leather art, which has almost been forgotten today, makes this thesis necessary and original. In the research of the thesis, field research and literature review were carried out. The information obtained was evaluated and suggestions were made to keep leathermaking alive.