Hastanelerde yönetime yardımcı bir araç olarak kaynak tüketim muhasebesi ve hedef maliyetleme yöntemlerinin birlikte kullanılması: bir hastane uygulaması

Abstract

Sağlık, anayasa ile güvence altına alınmış temel bir haktır. Devletin sağlık hizmetini sunmasında kamu hastaneleri önemli bir yere sahiptir ve kamu hastaneleri sağlık sektörünün de en fazla kaynak kullanan birimidir. Sağlık sektöründe özel hastanelerin de önemli bir payı vardır. Özel sektör kâr amacı güderek sağlık hizmetini sunarken, kamu sektörünün amacı topluma hizmet etmektir. Sağlık hizmetinin en büyük hizmet alıcısı Sosyal Güvenlik Kurumudur. Hastane gelirlerinin kamu otoritesi tarafından belirlendiği düşünüldüğünde, hastanelerin istenilen kâr marjına ulaşılabilmesi veya mevcut hizmetinin sürdürülebilirliği için yöneticilerin maliyet ve yönetim muhasebesi verilerinden yararlanması gerekir. Hastane yönetiminin mevcut kaynaklarını en etkili şekilde kullanırken hasta beklentilerini de dikkate alması gerekir. Bu çalışmada hasta beklentileri de dikkate alınarak hastanedeki mevcut kaynakların etkili kullanılması, maliyetlerin azaltılması ve kalitenin artırılması için Kaynak Tüketim Muhasebesi ve Hedef Maliyetleme yöntemleri kullanılacaktır. Bu iki yöntemin bir hastanede kullanılması ile hastane yöneticilerine farklı bir bakış açısı sunulması amaçlanmıştır. Çalışma bir kamu hastanesinin Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümünde yapılmış olup, belirlenen 10 çeşit tedaviye ait birim maliyetler kaynak tüketim muhasebesi yöntemine göre tespit edilmiştir. Sonrasında hedef maliyetleme yöntemi uygulanmıştır. Çalışmanın gerek özel hastaneler gerekse kamu hastaneleri için örnek olabileceği düşünülmektedir.

Health is a fundamental right guaranteed by the constitution. Public hospitals have an important role in providing healthcare services by the state, and they are also the unit that uses the most resources in the healthcare sector. Private hospitals also have a significant share in the healthcare sector. While the private sector aims to provide healthcare services for profit, the public sector aims to serve the community. The Social Security Institution is the largest recipient of healthcare services. Considering that hospital revenues are determined by the public authorities, hospital managers need to use cost and management accounting data to achieve the desired profit margin or maintain the sustainability of their existing services. Hospital management also needs to consider patient expectations while using their existing resources effectively. In this study, the Resource Consumption Accounting and Target Costing methods will be used to effectively utilize the existing resources in the hospital, reduce costs, and increase quality, taking into account patient expectations. The aim is to provide hospital managers with a different perspective by using these two methods in a hospital. The study was conducted in the Brain and Nerve Surgery department of a public hospital, and unit costs for 10 types of treatments were determined using the Resource Consumption Accounting method. Then, the Target Costing method was applied. It is believed that the study can serve as an example for both private and public hospitals.