Münir Hayri Egeli’nin masal türündeki eserlerinin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi

Abstract

Çocuk edebiyatında masal türü her zaman önemli inceleme konuları arasında yer almıştır. Çocukların iyi-kötü kavramının ayrımını yaptığı ilk tür masaldır. Masal kitabı yazarları, mutlu sonla biten her masalda iyi insan olmanın önemini hissettirerek çocuğu gerçek hayata hazırlamaktadır. Münir Hayri Egeli, 1947’den 1970’e kadar masal türünde eserler kaleme almış ve bu masalların bir kısmını Anadolu’dan derleyerek yazıya geçirmiştir. Bu araştırmanın amacı, Münir Hayri Egeli’nin kaleme aldığı masal türündeki eserlerinin içerik özellikleri açısından incelenmesi ve incelenen eserlerin Türk çocuk edebiyatı açısından öneminin ortaya konmasıdır. Bu bağlamda Münir Hayri Egeli’nin masalları, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesine tabi tutulmuştur. Belirtilen masallarda, tarama modelinden yararlanılarak içerik analizi yapılmıştır. Araştırma, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Münir Hayri Egeli’nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri tanıtılmaktadır. İkinci bölümde kuramsal çerçeve ortaya konulmuştur. Üçüncü bölümde ise incelenen masallarda içerik özellikleri açısından tespit edilen bulgular ortaya konmuş ve bu bulguların çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesine yer verilmiştir. Belirlenen içerik özellikleri; olay akışı, karakterler, tekerlemeler, dil ve anlatım, eğitsel özellikler, motif özellikleri, değerler eğitimi ve sosyal beceri eğitimi başlıkları altında sınıflandırılmıştır. Her bir eser, belirlenen içerik özellikleri açısından tek tek incelenmiş, tespit edilen bulgular, örneklerle sunulmuştur.

In children's literature, the tale genre has always been among the important subjects of study. It is the first genre in which children distinguish between the concepts of good and bad. Tale book writers prepare children for real life by making them feel the importance of being a good person in every tale that ends with a happy ending. Münir Hayri Egeli wrote works in the tale genre from 1947 to 1970 and compiled some of these tales from Anatolia and put them in writing. The purpose of this research is to examine the tale genre works written by Münir Hayri Egeli in terms of their content characteristics and to reveal the importance of the examined works in terms of Turkish children's literature. In this context, Münir Hayri Egeli's tales were subjected to document review, one of the qualitative research methods. Content analysis was conducted on the specified tales using the scanning model. The research consists of three parts. In the first part, the life, literary personality and works of Münir Hayri Egeli are introduced. In the second part, the theoretical framework is presented. In the third part, the findings determined in terms of content features in the examined tales are presented and the evaluation of these findings in terms of children's literature is included. The determined content features are classified under the titles of event flow, characters, rhymes, language and narration, educational features, motif features, values education and social skills education. Each work is examined one by one in terms of determined content features and the determined findings are presented with examples.