Yıldırma (mobbing) ve kişilik ilişkisi: Hizmet sektörü çalışanları üzerinde bir araştırma

Abstract

Yıldırma davranışları, çalışma hayatında işgörenler arası rekabetin sertleşmesi ve insanlar arası etkileşimin düzeyinin artmasına paralel ortaya çıkmıştır. Bu davranışlar, çalışanları, örgütü ve genel anlamda toplumu etkilemekte ve birçok olumsuz sonuca neden olmaktadır. İş ortamında yıldırma davranışına maruz kalmada ve yıldırma davranışından etkilenmede birçok faktör etkili olmaktadır. Bu faktörler içinde, bireyin kişilik yapısının da yıldırma davranışının hedefi olmasında ve yıldırma davranışlarından etkilenmesinde önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çerçevede, bu çalışmada yıldırma davranışlarının çalışanın kişilik özelliğine göre farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Bireyin kişilik yapısını tanımlamada A ve B türü kişilik ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri, İzmir’de faaliyet gösteren beş yıldızlı otellerin çalışanlarından toplanmıştır. Araştırmanın sonunda, “kendini göstermeye yönelik saldırıların” ve “sosyal ilişkilere yönelik saldırıların” bireyin kişilik özelliğine (A tipi veya B tipi) göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Mobbing has appeared in work environments in parallel with harder inter-employee competition and increased level of human interaction. These behaviors affect employees, organization and the society in general terms causing several negative outcomes. In work life many factors influence how people are exposed to mobbing and how they are affected form it. Individual’s personality is believed to be an important factor explaining person’s situation as victim in mobbing and his configuration style with impacts of mobbing. In this framework, this study questions whether mobbing differs according to personality. Type A and Type B personality scales were used to define individual’ personality. Data were collected from employees of five star hotels operating in Izmir. Research findings indicate that “self demonstrative attacks” and “attacks targeting social relations” change regarding to individual’s personality (Type A and Type B) traits.