Sandıklı’da Nüfus Ve Şehirsel Gelişim Eğilimleri

Abstract

Sandıklı şehri Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde bulunmaktadır. Şehir farklı jeomorfolojik birimlerin temas noktasında, deniz seviyesinden yaklaşık 1 030 m. yükseklikte kurulmuştur. Jeomorfolojik birimlerden, Kumalar Dağı ve Sandıklı Ovası, şehrin bugünkü yerinde kurulmasının en önemli nedenlerindendir. Sandıklı şehri genel olarak alüvyal arazi üzerinde kurulmuştur. Alüvyal arazinin gevşek zeminli oluşu ve alanın jeolojik geçmişine bağlı olarak ovanın bir kısmının birinci derecede deprem bölgesi içerisinde yer alması, şehrin yatay yönde gelişmesine yol açmıştır. Bugünkü yatay büyümenin yönü daha çok kuzey-güney doğrultusundadır. Tarihi geçmişi oldukça eski olan Sandıklı, önemini Germiyanoğulları zamanında kazanmıştır. Bu dönemden sonra şehir, Osmanlı dönemi de dâhil hep idari merkez olarak olmuş, bu özelliğini günümüze kadar sürdürmüştür. Bugün fonksiyonel açıdan genel hizmetler şehri özelliği taşımaktadır. Nüfus büyüklüğü açısından ise orta büyüklükte bir şehirdir. Çalışma alanı, elverişli konumu sayesinde ülke kara ve demiryollarının düğümlendiği bir yerdedir. Ancak bu konum, şehrin gelişimi için beklenen katkıyı pek sağlayamamıştır. Sanayi ve ticaret alanın da Sandıklı’nın gelişmesi ancak 1980 yılından sonra gerçekleşmiştir. Bu nedenle şehirde uzun süre dışarıya yönelik göç olayları süregelmiştir. Sandıklı şehri zengin kültürel potansiyele sahiptir. Bu potansiyel çeşitli sosyal ve ekonomik faaliyetlerle değerlendirilmektedir. Zengin kültürün yanında, ulaşım kolaylıkları ve jeotermal kaynaklar da şehrin turizm cazibesini artırmaktadır. Aynı zamanda jeotermal enerjiden konutların ısıtılmasında da yararlanılmaktadır. Ayrıca Sandıklı kaplıcası, şehrin sağlık ve turizm fonksiyonunu şekillendirmiştir. Sandıklı, sahip olduğu doğal çevre özellikleri, termal kaynakları ve aynı zamanda zengin kültürel yapısı dolayısıyla her dönemde yerleşmeye sahne olmuştur. Çalışmada, şehrin bu tür özelliklerini ön plana çıkararak sorunlar tespit edilmeye ve öneriler getirilemeye çalışılmıştır.

The town of Sandıklı is located in the Inland Western Anatolia Section of the Aegean Region. It was established at the intersection of diverse geomorphologic units and at the altitude of 1034 meters. Kumalar Mountain and the plain of Sandıklı which are some of the geomorphological units in the region are the most important reason as to why the town of Sandıklı was established where it is located today. Various geomorphological units are to be found around the town and its surrounding area. The town was developed at the alluvial landslide which is one of the geomorphological units in the area. The fact that the alluvial landslide is composed of loose ground and one proportion of the plain is located at the 1st degree earthquke zone caused the town to develop horizontally. Consequently, today’s development route is at the direction of North-South. The town has a vey old historical bakground and gained a crucial importance durign the rule of Seljuck.It was always an administrative centre both during the rule of sekjuck and the Ottoman period and it also saves this character today. It could be regarded today as a city of “general services” with respect to functional aspects. It is also to be taken as a small-scaled town considering its population. The town area, due to its convenient location, is at the intersection of both railways and main roads. However, it did not appear to be a contributing factor to the development of the town and consequently the industry and the trade appears to have been developed inadequately after 1980s. Dependent upon this, the town has continuously been a migration giver in the past as opposed to the receiving side of the migration. The town of Sandıklı has a rich cultural potential. This potential is being used through various actvities. Apart from the culturally rich potential, availability of transportation facilities and geo-thermal energy resouces of the town increases its touristic attraction. The very same geo-thermal resource is also being used to meet the heating demands of the dwellings in the town. The geo-thermal resort also appears to be an important element in shaping the thermal-health and touristic function of the town.