Türkiye’de Makroekonomik Faktörlerin Konut Fiyatına Etkisi

Abstract

Konut, hanehalkı toplam servetinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu nedenle konut fiyatlarındaki değişimler, hanehalkının yatırım ve tüketim kararlarını önemli ölçüde etkiler. Kout fiyatlarında meydana gelen bir değişim, servet etkisi yolu ile hanehalkının marjinal tüketim eğilimini etkilerken, teminat etkisi ile de borçlanma kapasitesini etkilemektedir. Bununla birlikte, konut piyasasının, ekonominin diğer sektörleri ile olan güçlü ileri-geri bağlantıları nedeniyle, konut fiyatları, ekonomik koşullardaki değişimden önemli ölçüde etkilenirken aynı zamanda ekonomi üzerinde de önemli etkilere neden olur. Bu nedenle, konut piyasası, hisse senetleri piyasası gibi ekonomi için bir barometre olarak değerlendirilir.

Bu tezin amacı Türkiye’de temel makroekonomik faktörlerin konut fiyatları üzerindeki etkisini 2007-2010 yılları arasında, VAR modeli kullanarak incelemektir. VAR analizinde etki-tepki fonksiyonları, varyans ayrıştırması ve Granger nedensellik testleri yapılmıştır. Çalışmanın sonuçları, seçilen makroekonomik değişkenlerin konut fiyatlarını önemli ölçüde açıkladığını göstermektedir. Ayrıca ilişkinin yönünün, makroekonomik değişkenlerden konut fiyatlarına doğru olduğunu göstermektedir. Ekonomi politikaları açısından bakıldığında, konut fiyatı kanalının faiz oranı yoluyla parasal aktarım mekanizmasında önemli rol oynadığı görülmektedir.

Household wealth is mainly determined by the possession of the house. Because of this reason, volatility in housing prices effect households` investment and consumption decisions substantially. A given change in housing prices, influence both marginal propensity to consume via wealth effect and borrowing capacity via collateral effect. However, housing market has strong back and forward linkages with the other sectors of the economy, and as a result of this fact, housing prices are substantially affected by the changes in economic conditions and at the same time, brings about important effects on the economy. Therefore, housing market is considered as a barometer, such as stock exchange markets. Main purpose of this dissertation is, by using VAR model, to analyze effects of main macroeconomic indicators on the housing prices in Turkey for the time period which covers 2007 – 2010. In the VAR analysis, impulse-response functions, variance decompositions and Granger causality tests have been applied. Main conclusions of this study suggest that, housing prices is mainly explained by the selected macro-economic variables. Furthermore, it is been concluded that direction of relationship is from macro-economic indicators to housing prices. From the economic policy standpoint, housing price channel via interest rates plays significant role on the monetary transmission mechanism.