Yönetsel Yetkinliklerin Analizi Ve Yönetim Düzeyleri Açısından Yönetsel Yetkinliklere İlişkin Model Önerisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama

Abstract

Yetkinlik kavramı organizasyonlar açısından son yılların en önemli konuları arasında yer almaktadır. Rekabetin yüksek olması, müşteri beklentilerinde yaşanan değişimler, teknolojik değişimlerin çok hızlı yaşanması organizasyonların verimliliklerini ve performanslarını yükseltmelerinde etkinlik sağlayan yetkinlik temelli uygulamalara yönelmelerine sebep olmaktadır. Bu bağlamda organizasyonlar için yöneticilerinin sahip oldukları yetkinlikler daha özel bir öneme sahiptir. Bu çalışmada yetkinlik kavramı, yetkinliklerin teorik altyapısı ve gelişim süreci genel olarak incelendikten sonra yönetsel yetkinlikler ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Bu kapsamda yönetsel yetkinliklerin yönetsel düzeyler açısından ele alınması, yönetsel yetkinlik sınıflandırmaları ve yönetsel yetkinlik modelleri incelenmiştir. Yönetsel yetkinliklere yönelik olarak literatürde farklı sınıflandırmaların ve farklı modellerin olması sebebi ile Türk Otomotiv Sektöründe faaliyet gösteren ana ve yan sanayi firmalarına yönelik olarak, teorik arkaplana dayanarak yönetim düzeyleri için yönetsel yetkinlik modelleri geliştirilmiş ve geliştirilen modellerin uygulanabilirliği test edilmiştir. Elde edilen veriler istatistiksel yöntemler ve yapısal eşitlik modelleme yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda yapısal geçerlilikleri sağlanan üst, orta ve alt yönetim düzeyleri için ayrı ayrı yönetsel yetkinlik modellerine ulaşılmıştır. Üst düzey yönetsel yetkinlik modeli beş boyut ve yirmi yetkinlikten, orta düzey yönetsel yetkinlik modeli bir boyut ve dokuz yetkinlikten, alt düzey yönetsel yetkinlikler modeli ise bir boyut ve on bir yetkinlikten oluşmaktadır.

The concept of competency to organizations has taken places among the most important issues in recent years. High competition, the changes experienced in customer expectations, rapid technological changes and the improvement of the efficiency and performance of the organization have directed the organizations to the competency-based practices to ensure efficiency. In this context, the competencies that managers have for the organization have a more special significance. In this study, the theoretical background of the competency concept and its relationships with human resource management were reviewed in general then the managerial competencies were examined in detail. In this context, managerial competencies in terms of managerial levels, managerial competency classification and managerial competency models were examined. Moreover, which methods of assessments used to evaluate managerial competencies and evaluation results in managerial effectiveness were taken place. Because of the different categories and different models in the literature for managerial competencies, from the point of the theoretical infrastructure of this study managerial competency models were developed to managerial levels and applicability of these models were tested in the main industry firms and subsidiaries industry firms operating in the Turkish Automotive Sector. The data were analyzed by using statistical methods and structural equation modelling. In the research results, managerial competency models with the structural validity for individual upper, middle and lower management levels were reached. Upper level of managerial competency model consists of five dimensions and twenty competencies, middle level of managerial competency model consists of a dimension and nine competencies and lower level of managerial competency model consists of a dimension and eleven competencies.