Sığırlarda 2012 Yılı Üç Gün Hastalığı Salgınının Klinisyen Veteriner Hekimler Tarafından Değerlendirilmesi

Abstract

Ülkemizde 2012 yılında görülen Üç Gün Hastalığı değerlendirilmiştir. Salgın hakkında en yoğun görülen yerler olan Adana, Hatay ve Şanlıurfa illerinde çalışan veteriner hekimlere (n:52) hastalık hakkında anket düzenlenmiştir Anket sonucu hastalığın Adana'da ilk kez 1996 yılında görüldüğü, en yoğun hastalığın 2004, 2008 ve 2012 yıllarında yaşandığı bildirilmiştir. Mortalitenin 2012 yılında en yüksek oranda olduğu, hastalığın Mayıs ayında başlamasına rağmen Temmuz-Ağustos aylarında pik yaptığı belirlendi. Şanlıurfa'da ise Şubat ayında bile hastalığın görüldüğü bildirilmiştir. Hekimler hastalık görülen yerleri klasifiye ettiklerinde hastalığın en sık görülen yerlerin sulak alanlar olduğu bildirilmiştir. Hekimlerin % 35'i Hatay ilinde yüksek rakımlarda hastalık görülmediğini bildirmişlerdir. Hekimlerin en az % 80'i girdiği çiftliklerde hastalığın tüm sürüye yayıldığını (Hatay ve Adana'da 1-8 gün) 4-10 günde pik yaptığı ve 41-60 günde söndüğü görülmektedir. Bölgelerinde hastalığın 60-120 gün sürdüğü, Şanlıurfa'da buzağılarda yüksek oranda hastalık görüldüğü bildirilmiştir. Adana'daki hekimlerin çoğu ( % 65) 100-225 hayvana müdahale ettikleri anlaşılmıştır. Ankette hastaların yaş, cinsiyet ve verim özellikleri, hasta sayısı, iyileşme oranları, ölen hayvanların sayıları, ölümün ne kadar zamanda olduğu, mecburi kesim miktarı ve hastalıktaki klinik bulgular ile ilgili sorular sorulmuştur. En sık ve en nadir karşılaştıkları semptomlar öğrenilmeye çalışılmış, hastalık esnasında ateş, iştah, nabız ve solunum bulguları değerlendirilmiştir. Hekimlerden hastalıkla mücadelede fikirleri değerlendirilmiştir.

Three days sickness (Bovine Ephemeral Disease) seen in our country in 2012 was evaluated . For veterinarians working in Adana, Hatay and Şanlıurfa, having seen the most intense places a questionnaire was designed about the epidemic. The survey results of the disease seen in Adana in 1996 for the first time and the most intense of the disease was reported that occurred in 2004, 2008 and 2012. In 2012, the highest rate of mortality, which was to begin in May of the disease, although it was determined that a peak in July-August. The disease was reported to be even in February in Şanlıurfa The most common locations of the disease has been reported of wetlands. 35% of physicians in the province of Hatay have reported that disease don't occurs at high altitudes. On farms, the disease spread to the entire herd (80%), peak in 4-10 days and ended in 41-60 days have observed. In areas where the disease takes 60-120 days, in Sanliurfa disease was reported to be high mortality in the calf. Treated 100-225 animals for majority of veterinarians (65%) in Adana were determinent In the survey of animals age, gender and yield characteristics, number of patients, recovery rates, deaths numbers of animals, death, how much time is in the compulsory culling and disease clinical findings related questions were asked. Encountered most common and rare symptoms trying to learn during the disease and were assessed fever, loss of appetite, heart rate, and respiratory symptoms. Ideas are evaluated by veterinarians in the fight against disease.