Ratlarda thermopsis turcica bitkisinden elde edilen ekstraktların antioksidan etkilerinin araştırılması

Abstract

Fabacea familyasına ait endemik bir bitki olan Thermopsis turcica ülkemizde Thermopsis cinsini temsil eden tek türdür. Yapılan çalışma ile Thermopsis turcica bitkisinden elde edilen ekstraktların antioksidan etkilerinin araştırılması amaçlandı.

Çalışmada, Thermopsis turcica bitkisinin toprak üstü kısımları toplanarak oda sıcaklığında ve gölgede kurutuldu. Kurutulmuş bitkilerden etanol ve su ekstraktları elde edildi. Çalışmada, 1,5- 2 aylık, 250-350 gr ağırlığındaki Wistar Albino ırkı toplam 74 adet erkek rat kullanıldı. Ratlardan 64 tanesi antioksidan aktiviteyi, 10 tanesi ÖD50 dozu belirlemek için kullanıldı. Ratlar, her grupta 8 adet olacak şekilde 8 gruba ayrıldı. Thermopsis turcica bitkisinin toprak üstü kısımlarından hazırlanan ekstraktlar, belirlenen ÖD50 dozunun yaklaşık %1’i, %2’si ve %4’ü oranlarında alınarak gruplandırmada belirlenen şekilde, günlük tek doz halinde eş zamanlı olarak gastrik gavaj yoluyla uygulandı. Gastrik gavaj uygulamaları 30 gün boyunca devam etti. Çalışma sonunda hayvanlardan, ksilazin-ketamin anestezisi altında intrakardiyak olarak kan ve ayrıca karaciğer, böbrek doku örnekleri alındı. Kan ve doku örneklerinden Malondialdehit (MDA), Redükte Glutatyon (GSH), Süperoksit Dismutaz (SOD), Katalaz (CAT), ve plazma Antioksidan Aktivite ( AOA) değerlerine bakıldı.

Çalışmada, Thermopsis turcica bitkisinin toprak üstü kısımlarından hazırlanan etanol ve su ekstraktları uygulanarak öldürücü doz 50 (ÖD50) ˃ 2000 mg/kg olarak bulundu. Çalışmanın 0. gününden 30. gününe kadar geçen sürede ratların ağırlık değişimleri arasında anlamlı bir fark bulunmadı (P˃0,05). Tam kan MDA değerlerinde K grubuna göre sulu gruplarda düşük değerler görüldü (P˂0,01).Thermopsis turcica bitkisinin tam kan MDA seviyesinin özellikle sulu ekstrakt verilen grupta düştüğü (P˃0,05), ancak dokularda böyle bir etki olmadığı belirlendi. Bunun dışında kan, karaciğer ve böbrek GSH seviyelerinde özellikle sulu ekstrakt verilen gruplarda artan değerler bulundu (P˂0,01). Ayrıca enzimsel olarak her iki ekstrakt verilen grupta eritrosit SOD, CAT aktiviteleri ile karaciğer, böbrek SOD aktivitesinde artış olmasına rağmen (P˂0,01), böbrek CAT aktivitesinde düşme (P˂0,01), ve karaciğer CAT aktivitesinde herhangi bir etki olmadığı (P˃0,05) görüldü. Ek olarak, her iki ekstrakt verilen grupta plazma AOA değerlerinde düşme olduğu saptandı (P˂0,01).

Sonuç olarak, tam kan MDA seviyesinde görülen düşük değer ile tam kan ve doku örneklerinde belirlenen GSH düşük değerlerinin özellikle sulu ekstarktlarda görülmesi bitkinin antioksidan etki üzerine olumlu etkisinin olduğunu göstermektedir. Ancak, plazma AOA değerlerinin her iki ekstrakttada düşük bulunması yeterli bir antioksidan etki oluşmadığı kanaatine varmamızı sağlamıştır.

Thermopsis turcica, the endemic plant belonging to fabaceae family, is the only species that represents Thermopsis in our country. This study aims to investigate antioxidant effectsof extracts obtained from Thermopsis Turcicaplant.

In this study the upper parts of the plant Thermopsis turcica were collected on ground surface and dried at room temperature under the shade. Ethanaol and water extracts were obtained from the dried plant. A total of 74 male Wistar albino rats, aging between 1,5 - 2 months old and weighing between 250-350 gr were used. 64 of them were used to determine antioxidant activity, 10 of them were used to determine the lethal dose LD50. Rats were divided into 8 groups and each group consisted 8 rats. The prepared extracts from the upper parts of the plant Thermopsis turcica that consisted % 1, % 2 and % 4 of LD50were fed simultaneously as specified in grouping in single daily doses through gastric gavage. Gastric gavage feeding continued for 30 days. At the end of the study, intracardiac blood, kidney tissue and liver samplesof animals were taken under xylazine -ketamine anesthesia. From the blood and tissue samples, malondialdehyde (MDA), reduced glutathione (GSH), superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), and plasma antioxidant activity (AOA) levels were measured.

The lethal dose 50 (LD50) ˃ 2000 mg / kg was found by applying ethanol and water extracts that were prepared from the upper parts of the plant Thermopsis turcica. There was no significant difference in weight among the rats from the first day to the last day of the month (P ˃ 0,05). In whole MDA blood values, aqueous groups showed lower values than K group (P ˂ 0,01). The whole MDA blood value level in Thermopsis turcica plant, especially the groups with aqueous extracts showed a decrease (P ˃ 0,05) but no effect on tissues was determined. Furthermore, especially the groups which were given aqueous extracts are found to have increasing values of blood, liver and kidney GSH levels (P ˂ 0,01). Although, the group which was given both extracts enzymaticallyhad an increase of erythrocyte SOD, CAT, liver and kidney activities (P ˂ 0,01), it had a decrease of kidney CAT activity (P ˂ 0,01) and no effect on liver CAT activity was observed (P ˃ 0,05 ). Additionally, a decrease in plasma AOA values (P ˂ 0,01) was observed in the group which was given both extracts.

As a result, low values observed in whole blood MDA and low GSH values in whole blood and in tissue samples of especially aqueous extracts of the planthas positive effects on antioxidant effect. However, low AOA plasma values in both extracts led to the opinion that sufficient antioxidant effect did not occur.