0-12 aylık bebeği olan annelerin çocuk bakımında başvurdukları geleneksel uygulamalar

Abstract

Araştırmamız, 0-12 aylık bebeği olan annelerin çocuk bakımına ilişkin başvurdukları geleneksel uygulamaları saptamak amacıyla tanımlayıcı nitelikte yapılmıştır. Araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 382 anne alınmıştır. Anket formu 15 Temmuz 2010 - 15 Aralık 2010 tarihleri arasında Afyonkarahisar ili Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Uygulama ve Araştırma Hastanesine başvuran annelerle yüz yüze görüşülerek doldurulmuştur. Veriler sayı ve yüzde olarak ifade edilmiş, istatistiksel ilişkileri değerlendirmek için ki-kare testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre kadınların %15,2’sinin herhangi bir sağlık problemi olduğunda öncelikle bildikleri bazı geleneksel uygulamalarla çözmeye çalıştıkları, % 91,4’ünün farklı derecelerde geleneksel uygulamalara önem verdiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; annelerin %40,3’ünün doğumdan yarım saat sonra, %59,7’sinin doğumdan bir, iki saat sonra çocuklarını besledikleri saptanmıştır. Annelerin %55,8’i bebeklerine ilk gıda olarak anne sütü vermişlerdir. Annelerin %61,3’ü bebeklerine ilk banyoyu göbek düşmesinden sonra yaptırmışlar, %70,9’u bebeği kundaklamışlardır. Annelerin %57,6’sı ağız bakımında karbonatlı su kullanmaktadır. Annelerin %41,4’ünün düsen göbeğini sakladığı; bebeği nazardan korumak için annelerin %50,3’ünün dua okuduğu bulunmuştur. Annelerin %31,9’u bebeklerin kokmaması için, %48,4’ünün bebeğin sarılık olmaması için, %41,1’inin al basmasından korunmak için herhangi bir yöntem uyguladıkları saptanmıştır. Annelerin % 96,3’ü bebeği doğunca kulağına ezan okuttuğunu, % 23,6’sının ise bebeğin tırnakları uzayınca kestiklerini, % 51,8’inin pisiği iyileştirmek için pisik kremi sürdüğü, % 44,8’ininde öksürüğü olması durumunda öksürük şurubu verdiği saptanmıştır. Sonuç olarak, annelerin bebek bakımları sırasında değişik konularda geleneksel özellikler içeren uygulamalar yaptıkları görülmüştür. Bu nedenle bebek sağlığı konusunda çalışan sağlık personeli modern tıbbi uygulamalar yanında, hizmet verdikleri yerlerdeki geleneksel özellikleri de bilmelidirler. Sağlık çalışanları, annelere bebek bakımı ve zararlı geleneksel uygulamaları düzeltmek için eğitim vermelidirler.

Our study, which was in descriptive nature, aimed to determine the traditional practices of mothers who had children between 0-12 months for the child care. The study included 382 mothers who participated as volunteers. Those mothers were the women who admitted to Afyon Kocatepe University Ahmet Necdet Sezer Research and Practice Hospital in Afyonkarahisar between July 15, 2010 and December 15, 2010 and the study was performed by face to face interview. Collected data were shown in number and percentage values and for the statistical relations, Chi-square test was used. According to the results which were gathered from the research, it has been determined that; if they have any health problem % 15,2 of women, they primarily try to solve any health problem through traditional practices they know; 91,4 % consider important to some traditional practices in different levels. It was determined that 40,3 % of the mothers fed their babies after half an hour from the birth, %59,7 of them fed their babies one-two hours after the birth. It was found out that %55,8 of the mothers gave breast milk as the first food for their children. It was found that % 61,3 of the mothers gave the first bath for babies when the umbilical cord had been been removed, and % 70,9 of the mothers wrapped their babies in swaddling clothes. For mount care %57,6 of the mothers are using clear carbonate water. Forty one percent of the mothers kept the umbilical cord after the removal and %50,3 of them had prayed in order to keep their babies from the evil’s eye. Various traditional approaches are stil used by mothers in order to prevent bad smell of babies or to prevent neonatal jaundice and also to prevent puerperal fever. It was determined that % 96,3 of mothers had the call to prayer recited into the baby’s ear at birth, that % 23,6 cut their babies ‘ nails as they grew, % 51,8 of mothers used nappy cream to heal the rash, administered cough syrup in the event of coughing (% 44,8). In conclusion, mothers are using traditional approaches for baby care. Therefore health care providers must be aware of traditional approaches commonly used by mothers for baby care, besides giving modern medical care. Mothers should be educated by health care providers for the prevention of using harmful traditional approaches for baby care.