Multi-Dedektör bilgisayarlı tomografi ile pankreasta yaşa bağlı hacimsel değişikliklerin stereolojik yöntemle tespiti ve vücut kompozisyonu ile korelasyonu

Abstract

Pankreas, sindirim bezlerinin en büyüğü olup endokrin ve ekzokrin salgı işlevi vardır. Yaşlanma ile birlikte pankreas parankiminin yerini ilerleyici olarak yağ dokusu almaktadır ve bu da pankreas lobulasyonunu artırır. Çalışmamızda pankreasta görülen yaşa bağlı hacimsel değişiklikler ve bu değişikliklerin belirlenen parametrelerle ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmamız pankreasla ilgili herhangi bir şikayeti bulunmayan ve demografik bilgileri mevcut olan 272 bireye ait bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleri üzerinde retrospektif olarak gerçekleştirildi. Bireyler vücut kitle indeks (VKİ) değerlerine ve yaşlarına göre gruplandırıldı. Bireylerin yaşları 3.-9. dekadlar arasında dağılım gösterdi. Stereolojik yöntem olarak “Cavalieri prensibi” kullanılarak pankreasın hacim ölçümü yapıldı. BT görüntüleri üzerinde sagittal ve transvers abdominal çap ölçümleri ile cilt kalınlığı ve pankreas dansite ölçümleri yapıldı. Pankreas hacim değeri ile yaş arasında negatif korelasyon bulundu (p<0,001, r:-,473). Ayrıca pankreas hacmi ile VKİ değeri arasında (p<0,001, r:0,226), sagittal abdominal çap (p<0,001, r:0,288), transvers abdominal çap (p<0,001, r:0,218), anterior cilt kalınlığı (p<0,001, r:0,211), posterior cilt kalınlığı (p=0,009, r:0,158) ve bilateral cilt kalınlığı (p=0,012, r:0,153) arasında pozitif korelasyon bulundu. Çalışmamızın temel bilimler ve klinik bilimler literatürüne katkıda bulunacağı, özellikle yaşa bağlı olarak pankreas hacminde meydana gelen değişikliklerin sınırlarını belirlemede referans niteliğinde olabileceği ve oluşabilecek çeşitli hastalıkların aydınlatılmasına katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Pancreas is the biggest digestive system gland which has both endocrine and exocrine functions. Pancreatic parenchyma is replaced by fatty tissue progressively with aging and this also increases lobulation of pancreas. In our study, we aimed to investigate the age related volumetric changes in pancreas and the relationship between these changes and certain parameters. Our study was conducted retrospectively on CT images of 272 individuals who had no complaints of pancreatic disease. Demographic information about the patients was obtained. Cases were grouped according to age and body mass index (BMI). The ages of the cases were between 3rd and 9th decades. Pancreatic volume was calculated using the “Cavalieri principle” which is a stereologic method. Sagittal and transverse abdominal diameters, skin thickness and pancreatic density were measured on the CT images. There was a negative correlation between pancreatic volume and age (p<0,001, r:-0,473). We found positive correlation between pancreatic volume and BMI (p<0,001, r:0,226), sagittal abdominal diameter (p<0,001, r:0,288), transverse abdominal diameter (p<0,001, r:0,218), anterior skin thickness (p<0,001, r:0,211), posterior skin thickness (p=0,009, r:0,158), bilateral skin thickness (p=0,012, r:0,153). We think that our study may contribute to basic medical and clinical sciences, may provide a reference work for determining the limits of age related volumetric changes in pancreas and may help in diagnosing possible diseases.