Erişkinlerde lateralizasyon, psikolojik durum, antropometrik ölçümler, egzersiz kapasitesi ve vücut kütle indeksi ilişkilerinin araştırılması

Abstract

Vücut yağ kitlesinin artmasıyla karakterize olan obezite birçok sağlık sorununa yol açmaktadır. Obezite kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve metabolik sendrom gibi birçok hastalık için önemli bir risk faktörüdür. Bu çalışmanın amacı erişkinlerde el, göz ve ayak tercihi, aerobik egzersiz kapasitesi, psikolojik durum, deri kıvrım kalınlıkları, vücut çevre ölçümleri, bel/kalça oranı ve vücut yağ yüzdesi ilişkilerini vücut kütle indeksi (VKİ) temelinde araştırmaktır. Çalışmaya VKİ’si 18-25 kg/m2 arasında olan 60 kontrol (30 kadın, 30 erkek) ile VKİ’si 30 kg/m2 ve üzerinde olan 60 obez (30 kadın, 30 erkek) katılımcı alındı. Deri kıvrım kalınlıkları skinfold kaliper ile, çevre ölçümleri mezurayla yapıldı. Vücut yağ yüzdesi deri kıvrım kalınlıklarından formülle hesaplandı. Maksimal aerobik kapasite (VO2max(ml/kg/dk) Astarand submaksimal egzersiz protokolüyle belirlendi. Psikolojik durum için “Beck depresyon envanteri” ve “Beck anksiyete envanteri” uygulandı. El tercihi Oldfield el tercih anketiyle, göz tercihi Miles testiyle ve ayak tercihi bir soruyla belirlendi. İstatistiksel değerlendirme SPSS 16.0 bilgisayar programında t testi, ki-kare ve Pearson korelasyon analiziyle yapıldı. Her iki cinsiyette, kontrollere göre obez gruplarda tüm vücut çevre ve skinfold ölçümleri, bel/kalça oranı ve % vücut yağı daha yüksek; VO2max(ml/kg/dk) daha düşük bulundu. Erkeklerde, obez grupta Beck anksiyete envanter skoru ve hafif düzeyde anksiyete yüzdesi kontrollere göre daha yüksek bulundu. VO2max(ml/kg/dk) kadın ve erkeklerde VKİ, % vücut yağı, skinfold toplamı, abdomen çevresi ve bel/kalça oranı ile negatif korelasyonlar gösterdi. Beck anksiyete envanter skoru her iki cinsiyette VKİ, % vücut yağı, skinfold toplamı ve abdomen çevresi ile pozitif korelasyonlar gösterdi. Ek olarak kadınlarda Beck anksiyete envanter skoru bel/kalça oranı ile pozitif; VO2max(ml/kg/dk) ile negatif korelasyonlar gösterdi. Miles test skoru kadınlarda VKİ, % vücut yağı, skinfold toplamı ve abdomen çevresi ile pozitif korelasyonlar gösterdi. Sonuç olarak, normal kilolulara göre kadın ve erkek obezlerde aerobik egzersiz kapasitesinin daha düşük, obez erkeklerde anksiyete puan ve yüzdesinin daha yüksek olması birçok hastalığa zemin oluşturabilecek durumun varlığını göstermektedir. Ayrıca Türkiye’de, kişilerin obeziteye karşı tutumlarının cinsiyete göre değişim gösterdiği ortaya kondu. Kadınlarda, gözlerde sağlaklık derecesi ile obezitenin ilişkili olabileceği düşünülmektedir.

Obesity which is characterized by the increase of body fat mass leads to many health problems. It is an important risk factor for a lot of illnesses such as cardiovascular diseases, diabetes mellitus and metabolic syndrome. This study aims to investigate the associations among preferences of hand, eye and foot, aerobic exercise capacity, skinfold thicknesses, body circumference measurements, waist to hip ratio, and body fat percentage on the basis of body mass index (BMI) in adults. For the study, a total of 60 obese (30 women, 30 men) participants with the BMI over 30 kg/m2 and a total of 60 healthy controls (30 women, 30 men) with the BMI of 18-25 kg/m2 were taken. Skinfold thicknesses and body circumference measurements were performed using tape measure. Maximal aerobic capacity (VO2max(ml/kg/min) was determined by Astarand submaximal exercise protocol. Psychological status was assessed by “Beck depression inventory” and “Beck anxiety inventory”. Preferences of hand, eye and foot were determined using “Oldfield hand preference questionnaire”, “Miles test”, and “a question” respectively. Statistic analyses were done by SPSS 16.0 computer program using “t test”, “chi- square” and “Pearson correlation” tests. All measurements for body circumference and skin fold thickness as well as waist to hip ratio and body fat % were found to be higher in obese groups in comparison to the controls; while VO2max(ml/kg/min) values were lower in both genders. In male, Beck anxiety inventory scores and mild-level anxiety percentage values were higher in obese group than the controls. VO2max(ml/kg/min) showed negative correlations with BMI, body fat %, sum of skinfolds and abdomen circumference and waist to hip ratio in both males and females. On the other hand, Beck anxiety inventory scores showed positive correlations with BMI, body fat %, sum of skinfolds and abdomen circumference in both genders. Additionally, Beck anxiety inventory scores showed positive correlations with waist to hip ratio, and negative correlations with VO2max(ml/kg/min) in females. Miles test scores showed positive correlations with BMI, body fat %, sum of skinfolds and abdomen circumference in females. The fact that aerobic exercise capacity being found lower in obese males and females in comparison to the normal weighted people and also Beck anxiety inventory scores and mildlevel anxiety percentage values being higher in obese males show the existence of a condition that might constitute an increased tendency for many disorders. In addition, the attitudes of people for obesity changed depending on the gender in Turkey were determined. It might also be thought that lateralization of eyes towards to the right in females may be associated with obesity.