Yüksek protein içeren diyetle beslenen sıçanlara atkestanesi ekstresi (Aesculus Hippocastanum L.) verilmesinin kemik ve kalsiyum metabolizmasına etkileri

Abstract

Son yıllarda tüm dünyada yeniden önem kazanan bitkilerle tedavide ele alınan konular arasında önemli bir yere sahip olan saponinlerin; hemolitik, antiinflamatuvar, hücre zarı geçirgenliğini etkilemesi gibi özelliklerini konu alan birçok çalışma bulunmasına rağmen birçok fizyolojik olayda önemli görevleri olan proteinlerin yüksek miktarda tüketilmesi durumunda kemik ve kalsiyum metabolizmasına etkilerini konu alan bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu tez atkestanesinden elde edilen ve triterpenoid yapıda saponin içeren aescinin, yüksek protein içeren diyete ilavesiyle kemik ve kalsiyum metabolizmasında yer alan bazı hormon ve biyokimyasal parametrelere etkilerinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırmamız 50 adet 2–3 aylık erkek Sprague- Dawley sıçanlardan oluşan biri kontrol, dördü deneme olmak üzere toplam 5 grupta yapılmıştır. Gruplardan kontrol grubuna standart sıçan yemi, yüksek protein grubuna standart yeme %25 kazein ilave edilmesiyle hazırlanan yüksek protein diyeti, yüksek protein + saponin grubuna standart yeme yine %25 kazein ilavesiyle hazırlanan yüksek protein diyetinin yanında 100 mg/kg/gün %58,28 aescin içerdiği bilinen atkestanesi ekstresi 20 ml % 50 etil alkol- su içeren çözücü sistemi içerisinde çözülerek gastrik gavaj yolu ile, standart diyet + saponin grubuna standart yemin yanı sıra 100 mg/kg/gün %58,28 aescin içerdiği bilinen atkestanesi ekstresi 20 ml % 50 etil alkol - su içeren çözücü sistemi içerisinde çözülerek gastrik gavaj yolu ile, etil alkol grubuna ise standart yem ve 20 ml % 50 etil alkol – su gastrik gavaj yolu ile 30 gün boyunca verilmiş ve içme suları hazır bulundurulmuştur. Çalışmamızda etil grubuna ait plazma kalsiyum seviyesi kontrol ve yüksek protein ve saponinin yer aldığı diğer deneme gruplarınınkinden daha düşüktür (p = 0,000). Gerek yüksek protein gerekse saponin uygulaması plazma paratiroid hormonu (PTH) üzerinde herhangi bir değişiklik meydana getirmemiştir (p = 0,616). Plazma vitamin D düzeylerine yüksek protein diyetinin ve saponin uygulamasının bir etkisi gözlenmezken etanol grubunda vitamin D düzeyinin arttığı görülmektedir (p=0,007). Çalışmamızda yer alan tüm gruplar arasında plazma kalsitonin ve osteokalsin düzeylerinde anlamlı bir farklılık görülmemektedir (p = 528 ve p = 0,797). Serum inorganik fosfor düzeyini yüksek protein uygulamasının yükselttiği ve yüksek protein + saponin grubu ile kontrol ve diğer deneme grupları arasındaki farkı anlamlı hale getirdiği görülmektedir (p = 0,000). Tüm gruplara ait serum alkalen fosfataz düzeyleri arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark bulunmamaktadır (p = 0,143). Plazma total protein düzeyine saponin uygulamasının bir etkisi bulunmamakla birlikte, yüksek protein diyeti yükseltmiştir ( p = 0,022). Bulgularımız; plazma üre azotunun yüksek protein diyetiyle arttığını buna karşılık atkestanesi ekstresi verilmesinin ve standart yemin verildiği gruplarda da yine atkestanesi ekstresinin verilmesinin üre azotu düzeyini düşürdüğünü göstermektedir (p = 0,000). Yüksek protein diyeti ve saponin uygulaması plazma glikoz düzeyinde önemli bir farklılık meydana getirmezken standart yemin yer aldığı etanol grubunda artan plazma glikoz düzeyi, atkestanesi ekstresi ile istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşmüştür (p = 0,000).

The present thesis was planned to determine to effects of extract obtained from horse chestnut (Aesculum hippocastanum L.) seeds given especially on bone and calcium metabolism in feeded rats with high protein. Material of animal, aged 2-3 months, weighing 173-287 g,50 male Sprague-Dawley rats were used. Rats divided into 5 groups as a control and four study groups in each group will have 10 units in and were placed unable to contact each other in the five compartments. While control group was feed control rat diet, I. Study group was fed with added %25 casein to standart diet, II. Study group was fed with added %25 casein to standart diet and extract of horse chestnut, III. Study group was fed with standart diet and extract of horse chestnut, IV. study group was fed with standart diet and 20 ml %50 ethyl alcohol and water mixture. Horse chestnut extract which dissolved 20 ml %50 ethyl alcohol and water mixture was given 100 mg/day/kg to animals via gavage. Rats were housed so as to12 hours light and 12 hours dark at normal room temperature for 30 days. At the end of the study; calcium, parathyroid hormone (PTH), vitamin D, calcitonin, ostecalcin, phosphorus, alkaline phosphatse (ALP), total protein, urea nitrogen and glocose level were determined in were taken blood samples. Appications of high protein diet and horse chestnut extract had no effects on serum calcium levels in contrast with these parameters were obtained a decrease in statiscal significance (P< 0.001) in control and study groups by application of ethanol. In our study according to the findings there aren’t significant differences(P> 0.10) in the levels of PTH, calcitonin, ostocalcin and ALP. Appications of high protein diet had no effects on vitamin D levels, appications of high protein diet with horse chestnut extract and application of ethanol causing a significantly increase (P< 0.07) in vitamin D levels. In our study serum phosphorus levels were elevated in feeded rats with high protein compared to the control group (P < 0.001). In animals which feeded with ethanol total protein levels showed a statistically significant decrease compared to the feeded animals with high protein. Our results show high protein added group as causing an increase (P< 0.001), horse chestnut added groups as causing a decrease (P< 0.001) in plasma urea nitrogen levels. In our study according to the findings application of ethanol was elevated plasma glucose level significantly (P < 0.001). It was concluded, high protein feeded and ethanol extract of horse chestnut had no effect on blood calcium level and hormones which regulate blood calcium levels in contrast with blood calcium level were obtained a decrease, horse chestnut feeded causing a decrease in blood urea nitrogen and will reduced the negative effect of ethanol.