Örgütlerde Stres Kaynaklarının Çalışanların İş-Aile Çatışması Üzerindeki Etkisi ve Afyon İl Merkezindeki Bayan Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Örgütsel stres çalışanın psikolojik, fiziksel davranışlarının değişmesine neden olan örgüt ve işle ilgili faktörlerin sonucunda ortaya çıkan psikolojik durumu ifade etmektedir. Örgütsel stres çalışanların sağlıklarını tehdit ettiği gibi motivasyonlarının ve performanslarının azalmasına, örgütte ise işe devamsızlığın ve personel devrinin artmasına, verimin düşmesine neden olmaktadır. Çalışanların iş-aile çatışması yaşamasına neden olur. Bu nedenle örgütsel stres kaynaklarının tespiti hem çalışanlar hem de örgüt açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, örgütlerde stres kaynaklarının bayan çalışanların iş-aile çatışması üzerindeki etkisini incelemektir. iii

Araştırma Afyon İl Merkezindeki bayan banka çalışanları kapsamaktadır. Araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. 160 bayan çalışandan 112’si anketi cevaplamış ancak 110 anket değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin analizinde korelasyon, hiyerarşik doğrusal regresyon ve kovaryans analizi kullanılmıştır. Tez üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde örgütsel stres ve örgütlerde stres kaynakları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde rol çatışması, iş-aile çatışması ve örgütsel stresin iş-aile çatışması üzerindeki etkisi açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise örgütlerde stres kaynaklarının iş-aile çatışması üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik uygulama yer almaktadır. Elde edilen bulgulara göre, iş stresinin alt boyutları olan iş yükü, kontrol (beceri kullanımı ve karar verme özgürlüğü) ve sosyal desteğin çalışanların iş-aile çatışması üzerindeki etkisinde, sadece iş yükünün etkisi olduğu anlaşılmıştır. Örgütlerde stres kaynaklarının, bankalardaki bayan çalışanların iş-aile çatışması üzerindeki etkisinde yaş grupları, medeni durumları, öğrenim düzeyleri, haftalık çalışma süreleri, çocuk sahibi olma durumları ve sahip oldukları çocuk sayısının bir rolünün olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar bayan çalışanların yaş, medeni durum, öğrenim düzeyi gibi faktörlere bağlı olmaksızın iş stresi nedeniyle iş-aile çatışması yaşadıklarını göstermektedir.

Organizational stress describes the employee's psychological, physical behaviors that cause changes in organization and work-related factors resulting psychological condition. Organizational stress as threat to the health of employee’s motivation and performance decrease, in the organization of the transfer of staff and work absenteeism increase, efficiency lowers. Employees’ work-family conflict leads to live. Because of that, determination of sources of organizational stress is very important for both the employees and the organization. The purpose of this study sources of stress in organizations to examine the impact on female employee’s work-family conflict. v

Research includes female employees of banks in the city center of Afyon. The survey method was used in research. One hundred twelve female employees from one hundred sixty employees answered the questionnaire but one hundred ten questionnaires were evaluated. Analysis of the data correlation, hierarchical linear regression and covaryans analysis were used. The thesis consists of three chapters. The first part focuses on the sources of organizational stress and organizational stress.In the second part; role conflict, work- family conflict and organizational stress its impact on work-family conflict is explained. In the third part; at organizations stress resources on the work-family conflict the effect of to determine, is located in the application. According to the findings sub-dimensions of job stress of the work load, control (the use of ability and decide freedom) and social support influence on employees' work-family conflict has been understood that only the effect of the workload. In organizastions sources of stress on female bank employees' work- family conflict on influence of age, marital status, level of education, weekly working hours, having children and a number of children they have is not the role of states been concluded. These results shows female workers by age, marital status, education level such as factors regardless of job stress due to work-family conflict experienced.