Duygu - Zeka İlişkisi ve Duygusal Zekanın Yöneticiler Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, geçmişten günümüze uzanan duygu-zeka ilişkisini, bu konudaki gelişmeleri, bu gelişmeler ışığında ortaya çıkan duygusal zeka kavramı ve duygusal zekanın yönetim ve yöneticiler üzerindeki etkilerini incelemektir. Aklın egemenliği üzerine kurulu düşüncelerle yönetilen örgütlerin, son dönemlerdeki gelişmelere ve değişime uyum sağlayamamaları, duygu kavramına bakış açısını değiştirmeye başlamıştır. Bu bağlamda, duygu ve zeka kavramları ayrı ayrı incelenmiştir. Duyguların muhakemeyi engellediği, yanlış kararlar vermeye sebep olduğu, özellikle iş hayatında yeri olmadığı, saklanması gerektiği düşünceleri, değişmeye başlamıştır. Yapılan araştırmalar, yüksek IQ’ ya sahip olan kişilerin özellikle iş hayatında başarılı olamayabildiklerini ortaya koymuştur. Bu durum, EQ olarak adlandırılan duygusal zeka kavramının irdelenmesine neden olmuştur. Bu gelişmelerin yanı sıra, iş hayatında da köklü değişiklikler yaşanmıştır. Yönetim kavramı değişime uğrarken, sert, katı ve duygulardan arınmış yönetim şeklinin yerini yavaş yavaş, insan unsuruna ve iş hayatında duygulara önem veren bir yönetim şekli almaya başlamıştır. Çalışmada bu değişim, tarihsel bir bakış açısıyla incelenmiştir. Önce sanayi devrimi, daha sonra teknolojik gelişmeler ve küreselleşmeyle, “iletişim, motivasyon, iii

liderlik, empati, değişime uyum sağlama, sürekli gelişme” gibi kavramların örgütlerde ve yönetimde üst sıralarda yerini aldığı bir iş hayatı ortaya çıkmıştır. Bu kavramlar, duygusal zekanın unsurlarından olduğu için, duygu-zeka ilişkisi hem duygusal zekanın, hem de yönetimin tarihsel gelişiminin konusu olduğundan, çalışmanın da ana fikri olmuştur. Uygulama bölümünde, Uşak’ta hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin yöneticilerine, bir anket uygulanarak, duygusal zekanın yöneticiler üzerindeki etkileri ölçülmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar SPSS 11.5 programında çözümlenerek yorumlanmıştır.

Main goal of this study is to examine the relationship of emotion - intelligence, the evolution of this relation, emotional intelligence - as a result of this evolution - and the effects of the emotional intelligence on management and on managers. The adaptiveness of the organizations which have being managed with the dominance of intelligence to the recent evolutions, begins to change the perspective on emotions. The state that emotions restrict the judgement, causes making incorrect decisions and the state that they should be hidden begin to change. Studies show that people who have high IQ, can be insuccessful especially at work. Therefore, emotional intelligence (also known as EQ) began to be examined. Besides, great evolutions existed in organizations. Severe, tough and emotionless management is turning into a management type which considers humanbeing and emotions. In the study, this variation is examined with a historical perspection. Industrial - revolution, technological improvements and globalization made “communication, motivation, leadership, emphaty, adaptation and endless development concepts” important for organizations. Because emotional intelligence contains these concepts, relationship of emotion - intelligence becomes the subject of both emotional v

intelligence and historical evolution of management. This subject is the theme of the study. In the experimental part, a questionnaire was applied to the managers of service industry organizations in Uşak and the effects of the emotional intelligence on the managers were tried to measured. The results were fed to SPSS 11.5 program and interpreted.