Bucak Tatarları (1550-1700)

Abstract

Bucak Deşt-i Kıpçak’ın Karadeniz çevresindeki en uç noktalarından olup çok sayıda Türk topluluğuna yurt olmuştur. Tatar toplulukların Bucak’a yerleşimi Altın Orda Devleti zamanında başlamış ama Osmanlı Devleti zamanında daha kalıcı olmuştur. 1550’li yıllardan itibaren bozkır coğrafyasında yaşanan kıtlık ve iç çatışmalar nedeniyle bölgeye çok sayıda Tatar gelip yerleşmiştir. 1550-1600 yılları arasında bölgede Kazak olarak nitelenen Tatar Ağaları faaliyet gösterirken, 1600-1637 arasında Mansuroğulları ve beyleri Kantemir Mirza etkili olmuştur. 1665 yılında Ormembedoğlu ve Orakoğlu gibi Nogay Tatarı kabilelerinin bölgeye göç etmeleri ile Tatar nüfusun etkinliği artmıştır. Bucak havalisine gelen Tatarlar iktisadi ve askeri olarak Osmanlı Devleti’ne büyük katkılarda bulunmuşlardır.

Budjak is at the edge of Wild Step in the Black Sea region and has been home to different Turkish societies. Inhabitation of Tatar societies began with the Golden Horde in the Budjak and has been consistent in the Ottoman period. After 1550 many Tatars came to region because of the famine and internal conflicts in the Wild Steppe geography. In the years between 1550-1600 Tatar Aghas defined as cossack were active in the region, between 1600-1637 bey of Mansuroğulları Kantemir Mirza was active in the region. The influence of Tatar population increased with the migration of Nogai clans to the region in 1665. Tatars who came to Budjak region has given important military and economic additions to Ottoman State.