Türkiye’de Vergi Suç ve Cezalarının Algılanması Üzerine Ampirik Bir Çalışma (Uşak İli Uygulama Sonuçları)

Abstract

Vergi uyumuna etki eden unsurlardan bir tanesi de mükelleflerin vergi suç ve cezalarını algılayış biçimleridir. Mükelleflerin hem kendi iç dinamiklerinin, psikolojik durumlarının hem de toplumla olan ilişkilerinin vergiye karşı olan duruşa etki ettiği açıktır. Vergi Usul Kanununda suç sayılan fiillere ve bu fiiller işlendikten sonra uygulanacak yaptırımlara mükellefler tarafından nasıl bir anlam yüklendiğinin ortaya çıkarılması da, vergi ceza sistemine olumlu katkılar sağlayacaktır. Bu bağlamda vergi cezalarının mükellef üzerinde nasıl bir etki yarattığı, mükellefin cezayı algılamasına etki eden faktörler, vergi kaçıranlara karşı gösterdiği tepki, yaptırımların terbiye ediciliği gibi meseleler son derece önem kazanmaktadır. Tüm bu bilgiler göz önüne alınarak çalışmanın birinci bölümünde vergi suçu, cezası ve algılama kavramları hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde, vergi suç ve cezalarının algılanmasından ne kastedildiği, algılamaya etki eden çeşitli faktörler hakkında açıklamalar yapılmıştır. Son bölümde ise, Uşak ili içerisindeki vergi mükelleflerinin vergi suç ve cezalarını nasıl algıladıkları, çeşitli sorularla ve önermelerle alan çalışması yapılarak ortaya konmuştur.

One of the main elements affecting tax congruity is that how tax payers perceive tax crimes and punishments. It is obvious that both physiological conditions and relations with the society of taxpayers affect the position taken towards tax. Revealing what kind of meanings are being given by taxpayers to the actions which are set forth as crimes under Tax Procedure Code and to the sanctions which will be implemented subsequent to such actions will contribute to the tax penal system. Accordingly, issues such as, what kind of an impact to the tax payer is being created by the tax penal judgements, factors affecting tax payers’ perception of the punishment, reaction shown by tax payers against tax evaders and deterrent nature of the sanctions are in great importance. In the light of the foregoing, information is provided for the terms: tax crime, punishment and perception in the first chapter of this work. In the second chapter, explanations on what is meant by and factors affecting the perception of tax crimes and punishments is given. In the final Chapter, how tax payers in Usak Province perceive tax crimes and punishments has been revealed by a field study which includes various suggestions and questions.