Türkiye’de Bütçe Açıklarının Enflasyon, Büyüme ve Faiz Üzerine Etkileri: Türkiye Uygulaması

Abstract

Günümüzde bütçe açıkları gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin karşı karşıya kaldığı makro ekonomik sorunların başlarında yer almaktadır. Bütçe açıklarının nereden ve nasıl finanse edildiğine bağlı olarak makro ekonomik etkileri ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 1980-2008 döneminde bütçe açıklarının enflasyon, büyüme ve faiz üzerine etkisinin olup olmadığı konusunu incelemektir. Çalışma, öncelikle Johansen koentegrasyon testi kullanılarak bütçe açıkları ile enflasyonbüyüme, faiz ve para arzı arasındaki koentegrasyon ilişkisini araştırmaktadır. Elde edilen sonuçlarda bütçe açıkları ile faiz arasında koentegrasyon ilişkisi bulunmuş; ancak bütçe açıkları ile enflasyon, büyüme ve para arzı arasında bir koentegrasyon ilişkisi tespit edilememiştir. Bütçe açığı ile faiz arasında koentegrasyon ilişkisi bulunduğu için nedensellik ilişkisinin yönünün tespit edilmesi için hata düzeltme modeli (VECM) uygulanmıştır. Ampirik uygulama sonucuna göre; bütçe açıklarından faize doğru hem kısa dönemde hem de uzun dönemde bir nedensellik tespit edilmiştir.

Nowadays, Budget deficits are one of the main macroeconomic problems in developed and developing countries. The macroeconomic effects of budget deficits vary due to financing method. The basic aim of the study is to investigate the effect of budget deficits on inflation rate, economic growth, and interest rate in the period of 1980-2008 in Turkey. The cointegration relationship between inflation rate, economic growth, interest rate and money supply is detected by using Johansen method. Emprical findings show that there is long-term relationship between budget deficits and interest rate. On the other hand, the long term relationship between economic growth and money supply is not found. Since the cointegration relationship between budget deficits and interest rate is found, the error correction model is used in order to investigate direction of causality. According to emprical results, there is both short term and long term causality from budget deficits to interest rate.