Doğrudan Yabancı Yatırımların Gelişmekte Olan Ülkelerin Ekonomik Büyümelerine Etkileri: Panel Veri Analizi

Abstract

Son 20 yılda belirgin bir artış göstermiş olan Doğrudan Yabancı Yatırım (DYY) hareketleri, DYY’lerin, yabancı yatırım alan ülkelerin kalkınma stratejilerinde önemli bir yer edinebilmesine olanak sağlamıştır. Yatırım alan ülkeler için, DYY’lerin olumlu ve olumsuz etkilerine maruz kalabilecekleri bir dönem başlamış, artan bu DYY hareketliliği ise beraberinde birçok tartışmayı ve eleştiriyi de getirmiştir. Bu doğrultuda, yabancı yatırım alan ülkelerde massetme kapasitelerine ve DYY’lerin yapılarına bağlı olarak, DYY’lerin ekonomik büyümeye olumlu etkilerinin olup olamayacağına yönelik araştırma sorularının yanıtları, oluşturulan örneklem ve alt grupları için araştırılmıştır. Buna göre, 1991-2009 dönemi için OLS ve 2SLS regresyonlarını kademeli olarak içeren bir modelde panel veri analizi yöntemi kullanılarak, 49 gelişmekte olan ülkeye uygulanan analiz esas alındığında, yabancı yatırım alan ülkelerdeki DYY yapılarının ve bu ülkelerin massetme kapasitelerinin, DYY’lerin büyüme etkileri üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, analize göre, DYY’lerin yatırım alan ülkelerin ekonomik büyümelerine olumlu bir katkısı olmadığı da ortaya konulmaktadır. Örneklemin alt gruplarına uygulanan analiz sonuçlarında ise, Asya kıtasındaki ülkeler ile ortalamanın altında DYY alan ülkeler grupları için ve %90 güven aralığında Amerika kıtasındaki ülkeler için, bu ülkelerdeki massetme kapasitelerinin, DYY’lerin bu ülkelerdeki ekonomik büyümeye olumlu etkilerini artırıcı katkısı olduğu sonucu da ortaya çıkmaktadır. Buna karşın Afrika ülkelerinde ise DYY’lerin yatırım alan ülkelerin ekonomik büyümelerine olumsuz etkileri olduğu da ortaya konulmaktadır.

Foreign Direct Investment (FDI) movements which have shown a notable increase in the last 20 years enabled FDI to take a significant place in the development strategies of the host countries. For the host countries, an era in which they can be exposed to the positive or negative effects of FDIs has begun and this increasing FDI activities brought along many discussions and criticisms. In this direction, depending upon absorptive capacities and the structures of the FDIs in the host countries, answers of the questions whether or not FDIs have positive effects on economic growth, have been researched for the generated sample and its subgroups. Accordingly, with respect to the analysis applied to 49 developing countries by using panel data analysis method on a model that contains OLS and 2SLS regressions gradually for the years 1991-2009, it has been presented that, the FDI structure in the host countries and the absorptive capacities of these countries do not have a significant effect on the growth effects of the FDIs. According to the analysis, it has been also presented that the FDIs do not have a positive contribution to the economic growth of the host countries. In the results of the analysis applied to the subgroups of the sample, for the group of countries that receive below-average FDI and for the countries in Asia, and at the 90% confidence interval for the countries in America, it has been also presented that the absorptive capacities of these countries, have increasing contributions to the positive growth effects of FDIs on these countries. However in countries in Africa, FDIs have negative effects on economic growth of the host countries.