Milli Mücadele Yıllarında Ankara Hükümeti’nin İlmiye Medreselerini Canlandırma Çabası

Abstract

Osmanlı Devleti’nde köklü bir eğitim müessesi olan medreseler, XX. yüzyılın başlarında II.Meşrutiyet devrinde devlet eliyle ıslah çalışmalarına başlanmıştır. Bu teşebbüslerde başarılı olunamadığından, 1921 yılında neşredilen nizamname çerçevesinde din adamı açığını kapatmak için İlmiye medreseleri yeniden canlandırılmaya gayret edilmiştir. Bütün çabalara rağmen tarihi sürecini tamamlamış olan medreselerin ıslahı konusunda gösterilen çabaların neticesi olumlu olmadığından Cumhuriyet Türkiyesi’nde bu eğitim kurumu kapatılmıştır. Bu incelemede, Milli Mücadele yıllarında Ankara Hükümeti’nin Anadolu’da vücuda getirmeyi hedeflediği İlmiye medreselerini incelemek suretiyle Cumhuriyet Türkiyesi’nde medreselerin kapatılmasının ani bir kararla gerçekleşmediği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

As medreses were essential education institutions in the Ottoman Empire, there was an attempt to reform them during the 2nd Meşrutiyet. Since this attempt failed, with a law introduced in 1921, it was tried that İlmiye medreses would function again in order to minimize the shortage of clerics. Despite all the efforts, these institutions were closed down during the Republic period in Turkey since they could no longer function as they were supposed to. In this paper, it is shown through a research on İlmiye medreses which the Ankara Government tried to improve during the Indepence War that it was not a sudden decision during the Republic period in Turkey to abolish these institutions.