Türkiye Türkçesinde Cümlede Özne

Abstract

Bu çalışmada Türkiye Türkçesi sözdiziminde “özne” öğesi tüm yönleriyle incelenmiştir. Özneyle ilgili ihtilafa düşülen konular üzerinde derin bir araştırma yapılmış ve araştırma sonucunda değerlendirmeye gidilmiştir. Özellikle “özne çeşitleri” araştırmanın aydınlatılması gereken en önemli kısmı olarak görülmüş ve çalışmanın sonucunda özne çeşidi olarak; gerçek özne ve sözde özne kabul edilmiştir. Gramercilerimizin tespitlerindeki diğer çeşitlerin bir kısmı öznenin özellikleri içinde, diğerleri de bu iki özne çeşidi içinde değerlendirilmiştir. Ayrıca, cümlenin temel öğeleri arasında gösterilen özne, Türkiye Türkçesinde öznesiz cümlelerin de bulunduğu fikri esas alınarak yüklemden sonraki en önemli öğe olarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Bu yüzden çalışmada öznesiz cümleler ayrı bir başlık altında ele alınmıştır. Bunların haricinde öznenin özellikleri içinde +DAn ekli eksiltili özne öğesi üzerinde durulmuştur. Yine özne olan kelime ve kelime grupları konusunda yeni bir tasnif yöntemine gidilmiştir. Özneyle ilgili diğer kısımlar da gramercilerimizin örneklerinden de yararlanılarak çalışmanın ilgili yerlerinde detaylı bir şekilde verilmiştir.

In this study subject in the syntax in Turkey’s Turkish has been examined with its details. A deep research has been done on the topics which are related to the disagreement of subject and at the end of the research an evaluation has been done. Especially types of subject are considered to be the most important part of the topic which must be highlighted and at the end of the study it has been accepted that real subject and the word which is used as a subject are a kind of subject type. Some types which have been established by our linquists are evaluated in properties of subject and the rest of them have been established in types of subject. Also, subject which is considered as one of the main element, has been evaluated as a second important element after the verb due to the thought of there being some sentences which don’t have any subjects in Turkey’s Turkish. Because of this, in this research the sentences which don’t have any subjects have been studied in a seperate headline. Except them, reduced subject which has “DAn” suffix has been stressed in the properties of subject and this matter has been presented to our linquists. A new classification has been done between the subject which are word and word groups.Other parts which are related to subject has been showed with its details in the study by getting help from the examples of our linguists.