TBMM Karahisar-I Sahip Mebusu İsmail Şükrü Efendi (Çelikalay)

Abstract

Bu tezin amacı Milli Mücadele döneminde cephede ve cephe gerisinde önemli faaliyetlerde bulunmuş İsmail Şükrü Efendi (Çelikalay) hakkında kapsamlı bir araştırma yapmaktır İsmail Şükrü Efendi’nin eğitimci bir kişiliği vardır. Afyonkarahisar İki yıllık Darülmuallim Mektebini kurarak faaliyete geçirmiştir. Tarımda verimi artırabilmek için tarım aletleri üzerinde çalışmalar yapmış ve bunları halka anlatarak daha verimli olarak çalışmalarını sağlamıştır. Mecliste aktif bir mebus olmuştur. Özellikle hilafet konusunda yaptığı açıklamalar mecliste büyük yankı uyandırmış ve hakkında soruşturma açılmasına sebep olmuştur. Ancak soruşturma tamamlanmamış ve beraat etmiştir. Meclisin ilk yıllarında birinci grup içerisinde yer alan İsmail Şükrü Efendi daha sonra birinci gruptan ayrılarak bağımsız olarak mebusluğunu sürdürmüştür. İkinci Dönem TBMM seçimlerinde aday olmayan İsmail Şükrü Efendi 6 Nisan 1930 tarihinde emekli olmuştur. Bu arada Sebillürreşad ve Büyük Doğu gazetelerinde makaleler yazarak halkı aydınlatmaya çalışmıştır. Afyonkarahisar’daki çiftliğinde tarımla da uğraşmıştır.

Aim of this research is to make an comprehensive analysis about İsmail Şükrü Efendi (Çelikalay) who makes important activities on and beyond battlefield in National Struggle period. İsmail Şükrü Efendi is an important character since he sets up Afyonkarahisar’s Darülmuallimats which is for two year. He has a educational identity. He has made studies on agricultural goods in order to improve him self and by the way of explaining these to the people he has provided to work of this goods more efficient. In his parliamentary activities he has been an member of parliament who is in effect, because of his preachery mission. He has been in agreemant with Mehmet Şükrü Bey in many topics who is also a Karahisar parliamenter. Especially his statements on caliphate has made a deep repercussion in parliament and gave rise to a investigation about him. Yet this investigation has never been completed and he was acquitted. İsmail Şükrü Efendi who has been in the first group in the first few years of parliement, then by leaving first group he has lasted his parliamentary activities as a independent. İsmail Şükrü Efendi as one who has not been candidate for second parliament, deals with agriculture. By his articles in the journals Sebillürreşad and Büyük Doğu, he has sought to illuminate people.