1927 Nüfus Sayımı ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Nüfus sayımları tarihin çok eski dönemlerinden bu yana dünyanın değişik bölgelerinde, çeşitli amaçlar için ve çeşitli yöntemler kullanılarak uygulanmaktadır. Eski dönemlerde halkın arasındaki, askere alınacak ve vergi verecek kişilerin tespitini amaçlayan nüfus sayımları, binlerce yıl bu amacın ve basit yöntemlerin dışına çıkamamıştır. Nüfus sayımlarının amacı, kapsamı ve tekniği 20. yüzyılda büyük bir değişim geçirmiştir. Bilimsel yöntemlerle dünyada ilk nüfus sayımları, 20. yüzyıl Avrupa’sının farklı ülkelerinde yapılmış, oradan da zaman içerisinde dünyanın çeşitli ülkelerine yayılmıştır. Bilimsel yöntemlerle yapılan bu sayımlarda devletin değil halkın önceliği gözetilerek, sayım sonucu elde edilen istatistiki veriler, halkın ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak politikalar üretilmesinin temel dayanağını oluşturmuştur. Osmanlı Devleti’nde 20. asırda nüfus sayımları yapılmıştır. Nüfus sayımları, Osmanlı Devleti’nde genellikle mali ve askeri amaçlarla yapılmış olsalar da o döneme ait önemli demografik bilgiler içermektedir. Cumhuriyet’in ilanından 4 yıl sonra Türk tarihinde ilk defa olarak bilimsel yöntemlerle nüfus sayımı yapılmıştır. Bu sayım için Belçika’nın en iyi iki istatistik uzmanından biri olan Camille Jacquart, Türkiye’ye davet edilerek nüfus sayımı ve istatistik konularındaki bilgilerinden faydalanılmıştır. Sayım öncesi hazırlık çalışmaları kapsamında ülkenin 5 farklı bölgesinde deneme sayımları yapılmıştır. Hazırlık çalışmalarının sonrasında yapılan sayımın icrası birkaç bölgedeki kısa gecikmeler dışında Türkiye genelinde başarıyla tamamlanmıştır. Çıkan sonuç beklentileri karşıladığı için ve özellikle Avrupa’da aleyhimizde yapılan propagandaları çürüttüğü için başta hükümet olmak üzere Türkiye’deki herkesti memnun etmiştir.

Population census had been executed in different places and different times for various purposes and methods since the ancient times. During those times, Population census was aiming to confirm the soldiers joining the army in the public or the ones who should pay taxes, but was not able to leave these aims and simple methods. The method and the extent of the purpose of the population census had a great variation in the 20th century. The first scientific method of Population census had been executed in various countries of Europe in the 20th century then it evolved in different parts of the world in the course of time. With those scientific methods of population census the public was respected but not the government, the statistical data obtained was the basic support to generate policy for public needs. The population census had been executed in the Ottoman Empire in the 20th Century. It was generally executed for financial and military purposes; which involved demagogic data of that time. The first scientific method of population census had been executed in Turkish history 4 years after the Proclamation of Republic. Camille Jacquard, who was one of the best statistics experts of two in Belgium, was invited to Turkey. He benefited from his population census knowledge and the statistics for the census. Before the census, preparatory counts were executed in five (5) different parts of Turkey. After those preparatory counts, the Population census was completed successfully, except the delays in a few regions throughout Turkey. As the results met the expectations, especially contrary to cleaning up the propagandas in Europe even though the government initially declined, the public in Turkey were finally happy.