Gebelerin Üçlü Tarama Testi ve Gebelikte Yapılan Diğer Testler Hakkındaki Bilgi Düzeyinin Ölçülmesi

Abstract

Her gebe, gebeliğini sorunsuz geçirmek ve sağlıklı bebek sahibi olmak ister. Bebeğin sağlığına risk teşkil edebilecek bir durumun belirlenip tedavi edilebilmesini sağlamak amacıyla hamile bir kadının hamilelik süresince düzenli kontroller yaptırması çok önemlidir. Gebelik süresince düzenli doğum öncesi tarama testlerinin yapılması, hem gebenin hem bebeğin sistemli şekilde değerlendirilmesini sağlar. Gebelikte ikili tarama testi, üçlü tarama testi ve gebelikte yapılan diğer tarama testleri anomalili bebeği en erken dönemde yakalamayı amaçlar. Gebelerin bu konuda bilgili olmaları önemlidir. Araştırmamız, Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine başvuran geberin Üçlü Tarama Testi ve Gebelikte Yapılan Diğer Testler Hakkındaki Bilgi Düzeyini ölçmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmamızın evrenini, Aralık 2006 ve Nisan 2007 tarihleri arasında Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kadın Doğum Polikliniği’ne başvuran tekil gebeliklerden 35.ve daha büyük gebelik haftasındaki gebeler oluşturmuştur. Araştırmayı kabul eden 250 gebe araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırma verileri anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Gebelere uygulanan anket formu 41 sorudan oluşmaktadır. Bu anket formunda gebenin sosyodemografik özellikleri, gebeliğin hangi sağlık kurumlarından takip edildiği, gebelikte yapılan tarama testlerinden neleri bildiği, hangi tahlilleri yaptırdığı ve bu testler hakkındaki görüşlerini bildirdiği belirleyici sorular yer almaktadır. İstatistik hesaplamalar SPSS istatistik programı kullanılarak elde edilmiştir. Kullanılan bazı istatistiksel yöntemler; ortalama değer, standart sapma, minimum ve maksimum değerler, yüzde oranları, Pearson Khi-kare testi ve student t-testidir. İstatistiksel anlamlılık ise p<0.05 ile tanımlanmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; ankete katılan gebelerin yaş grupları ortalaması 25.35 ± 5.31 (min=16, maks=42)’dir. Gebelerin % 55,2'si primipar, %40,8’i ilkokul mezunu, %78,8 ev hanımıdır. Gebelerin %89,2’si 38.-41. gebelik haftasında olan gebelerdir. Gebeliklerinde ilk kez 1.-6. haftalar arasında doktora giden gebelerin %78,6’sı üniversite mezunudur. %47,1’i gebeliklerinin 7–12 haftalarında gebelikleriyle ilgili tahlillerini yaptırmak için ilk polikliniğine başvurmuştur. Okula gitmemiş gebelerin % 78,6’sının gebelik takibinde hangi tarama testlerinin kaçıncı gebelik haftasında yapılması konusunda bilgisinin olmadığı saptanırken, üniversite mezunlarının %78,6’sı gebelik haftasına göre tarama testlerinin yapılacağını bilmiştir. Gebelikte hastanede yapılması gereken kan ve idrar tahlillerinden, gebelerin % 37,2’sinin ikili tarama testini, %42,8’inin üçlü tarama testini, %44’ü tam kan sayımının, %45,6’sının idrar tahlili, %32,4’ününde idrar kültürünün yapıldığını bildiği saptanmıştır. Gebelerin % 35,2 ' i ikili tarama testinin ne demek olduğunu biliyorken, % 40,4 'ü üçlü tarama testinin ne demek olduğunu bildiği görülmüştür. Gebelerin, %38,8’i gebelilerinde kendisine tahlil yapıldığını fakat bu tahlillerin ne olduğunu bilmediğini belirtmiş, %21,6'sı kendi kan gruplarını bilmediği saptanmıştır. Gebelerin % 71,2 ‘si gebelik takibinde tansiyon ölçülmesi gerektiğini belirtmiştir. Ankete katılan gebelerin % 51,2' si gebelikte şeker testi yapılmalıdır demiştir. Kadının yaşamında en önemli olaylardan biri gebeliktir. Gebelik bir kadının hayatında unutamayacağı en güzel ve bir o kadarda zahmetli çok önemli bir deneyimidir ve bu deneyimin en güzel şekilde devam ettirip sonuçlanması en büyük hedeftir. Bu hedefe ulaşmak için hamilelik süresince çeşitli testler yapılır. Bu testlerden bazıları tüm hamileler için, bebeğin veya annenin sağlığını kontrol etmek amacıyla önerilmektedir. Diğerleri ise belirli risk faktörleri taşıyan anneler içindir. Riski olsun olmasın bütün gebelere tarama testleri yapılması gereklidir. Bu nedenle gebelerin tarama testleri hakkında ne kadar bilgiye sahip olduğunu belirleyip, tarama testleri ile ilgili bilgi eksikliğinin giderilmesi gerektiği düşünülmüştür.

Every pregnant hope to pass their pregnancy without any difficulties, and eventually want to have a healthy baby. In order to find and treat the possible risk at the baby’s health, it is important to have some test regularly during women’s pregnancy. Having these screening tests before delivery allows us to evaluate systematically both the mother’s and baby’s health. In this case, double and triple screen test, and others estimate what a person’s chances are of having an abnormality. Therefore, all pregnant women should be well-informed about this issue. The aim of this study was to measure the level of knowledge of all pregnant at Medicine Faculty of Afyon Kocatepe University regarding Triple Screen Test as well as other related tests. In December 2006 and April 2007, women who have single pregnancy with >35 gestational weeks in Ahmet Necdet Sezer Hospital were interviewed. 250 women who accepted to participate were recruited in this study. The questionnaire which consists of 41 questions was used, asking in detail about socio-demographic properties, current gestational week, which institutions that follow their pregnancy, knowledge of the test during pregnancy, which tests that women already have, and their opinion about these tests. Data were analyzed by SPSS statistical package as appropriate. Concerning the data, mean values, standard deviation, minimum and maximum values, Pearson chi-square (X2) test, Student t- Test, and percentage ratios were used in some analyses. Statistical significance is quoted at the p<0.05 level. According to the results of this study, the mean value of women’s age was 25.35 ± 5.31 (min=16, max=42). 55.2% of women are primipar, 40.8% have a low educational level (primary school), and 78.8% are unemployed. 89.2% of women are at 38-41 gestational weeks. Women who first go to the doctor at 1-6 weeks have a high educational level (university) with 78.6%, and 47.1% of women apply a policlinic in order to make some analysis about their pregnancy. 78.6% of women with poor educational level (no school) don’t know the time of the screening tests that should be done, while 78.6% of women with high educational level (university) know when to apply according to gestational weeks. It is found that 37.2% of women reported that they have already double screen test, while 42.8% triple screen test, 44% blood count, 45.6% urine test, and 32.4% urine culture test. But, 35.2% and 40.4% of women don’t know double screen test and triple screen test, respectively. 38.8% of women reported that they had some test but, they didn’t know what it is. 21.6 % of women don’t know their blood type .71.2% stated that blood pressure should be measured during pregnancy. 51.2% said that diabetes test should be also applied. One of most important event in the nature of a woman is pregnancy, which is unforgettable and difficult stage during her life, and taking care during pregnancy is, therefore, a very important subject. In order to make this subject, some test should be performed. These test are recommended for pregnant to control both their and baby’s health. Other tests are for mothers with a possible risk of carrying a baby with some disorders. These tests should be performed with and without the risks. Therefore, we thought that the level of knowledge of women regarding screening test should be determined, and the lack of information about delivery should be satisfied.