Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğinde Çalışan Hemşirelerin Ateş ve Ateşin Yönetimi Hakkındaki Bilgi Düzeyleri, Yaklaşımları ve Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Abstract

Ateş çocukluk çağı hastalıklarının çok sık rastlanan belirtilerinden biridir. Yüksek ateş çoğu zaman vücudun hastalığa verdiği savunma yanıtını gösterir ve bu durumda çoğunlukla tıbbi tedavi gerekmeyebilir. Hatta çok yüksek olmayan ateşin yararlı etkilerini destekleyen güçlü kanıtlar vardır Ancak, klinik pratikte bu yaklaşımın aksine, ateşin her hasta için zararlı olduğunu yansıtan tedaviler sık uygulanır. Ateş seviyesinin acilen düşürülmesi yapılan yanlışlardan biridir. Bu çalışma, Trabzon ve Afyon ilindeki hastanelerin çocuk sağlığı ve hastalıkları kliniğinde görev yapan hemşirelerin ateş ve ateşli çocuklara yaklaşımlarını, bilgi düzeylerini, ateş düşürmede kullandıkları yöntemleri ve bu yöntemleri seçerken nelerden etkilendiklerini belirlemek ve bu konuda eğitim ihtiyaçlarına gereksinimlerinin ne düzeyde olduğunu araştırmak amacıyla yapıldı. Çalışmada, hemşirelerin sosyo-demografik özelliklerini, ateş ve ateşin yönetimi ile ilgili bilgi ve yaklaşımlarını içeren 33 adet sorudan oluşan anket formu kullanıldı. Anket formu, çalışmaya katılmayı kabul eden 182 hemşireye uygulandı. Verilerin istatistiksel analizi Ki-Kare ve Fisher Ki-Kare testleri kullanılarak yapıldı. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; hemşirelerin %10,7’ sinin > 39° C aralığını yüksek ateş olarak kabul ettiği bulundu. Hemşirelerin ateşi düşürmek için tercih ettikleri ilk 3 yöntemi sıralandırma durumları değerlendirildiğinde; ilk tercihini hastanın giysisini çıkarma, ikinci tercihini ılık uygulama yapma, üçüncü tercihini ateş düşürücü verme yöntemlerini belirttikleri görüldü. Çalışmaya katılan hemşirelerin %77,6’sında ateş korkusu saptandı. Hemşirelerin %87,7’sinin ateş düşürücü verilmesi gereken ısı değerini < 39° C aralığını belirttiği gözlendi. Hemşirelerin %56’sı ateş düşürücü ilaç tedavi uygulamasına gerekçe olarak ateşe bağlı konvülsif nöbet riski olduğunu belirtiler. Hemşirelerin, ateş ve tedavisi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları gözlendi. Araştırmada özellikle eğitim durumu, medeni durum, çocuk sahibi olma durumlarının bilgi ve davranışlara önemli ölçüde yansıdığı görüldü ve aralarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulundu (p<0,05). Bu sonuçlar, hemşirelerin ateşli hastaya yaklaşım konusunda bilgilerini artırmak, olumlu davranışlarını güçlendirmek için eğitime gereksinim duyduklarını göstermektedir.