Eskişehir İli İnönü Merkez Sağlık Ocağı Bölgesinde 0-59 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Bağışıklama Konusundaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Eskişehir ili İnönü Merkez Sağlık Ocağı bölgesinde 0-59 aylık çocuğu olan annelerin bağışıklama konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi amaçlandı. Kesitsel tipteki bu araştırma, İl Sağlık Müdürlüğü’nden gerekli izinler alındıktan sonra İnönü Merkez Sağlık Ocağı bölgesinde, 1 Temmuz 2005-31 Mayıs 2006 tarihleri arasında yapıldı. Araştırma da örneklem yapılmaksızın İnönü Merkez Sağlık Ocağı Bölgesinde 0-59 aylık çocuğu olan annelerin tamamına ulaşılması hedeflendi. Araştırmanın verileri, hazırlanan anket formlarının yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak doldurulması ile toplandı. Verilerin istatiksel analizinde ki-kare testi kullanıldı. Anlamlılık seviyesi olarak p<0,05 alındı. Araştırmada 303 anneye, hedeflenen nüfusun %81,8’ine ulaşılabilmiştir. Çocukların aylarına göre aşılanma oranına bakıldığında %98,3’ünün tam aşılı olduğu tespit edildi. İlçe merkezinde oturan annelerin %89,5’nin, köyde oturan annelerin ise %75,0’nin çocuğunu zamanında aşılattığı (P=0,01), ilköğretim ve altında eğitime sahip annelerde çocuklarını geç aşılatma oranının %21,9, lise ve yüksek okul mezunu annelerde ise bu oranın %7,9 (P=0,02) olduğu saptandı. Annelerin bağışıklama konusundaki bilgi düzeylerini ölçmeye yönelik sorulara verilen yanıtlar sonucu oluşturulan puanlama sistemi incelendiğinde; lise ve yüksek okul mezunu annelerin %95,8’i (P<0,001), ilçe merkezinde oturan annelerin %61,3’ü (P<0,001), çalışan annelerin %79,9’u (P=0,015), 1-2 çocuğu olan annelerin %56,3’ü (P<0,001), yoksulluk sınırının üstünde aylık gelire sahip annelerin %95,8’i (P<0,001) ve sağlık ocağına çocuklarını rutin olarak büyüme gelişme takibine getiren annelerin %89,6’sının (P<0,001) 50 ve üzeri puan aldıkları görüldü. Her aşılamada yapılan aşının ne aşısı olduğunu bilme durumları incelendiğinde %39,9’unun bildiği, bunu bilenlerin ise %64,8’nin ebe hemşirelerden öğrendikleri tespit edildi. Çocukların aşıdan sonra yan etkilerin olup olmama durumuna göre dağılımları incelendiğinde ise %82,2’sinde yan etki görüldüğü saptandı. Çalışmamızda, anne eğitim düzeyi, çalışma durumu, ekonomik düzey ve yerleşim yeri gibi faktörlerin bağışıklama konusundaki bilinçlilik düzeyini etkilediği görülmüştür. Bağışıklama da istenen hedeflere ulaşmada bu faktörlerin düzeltilmesi etkili olacaktır. Ancak; bu faktörlerin düzeltilmesinin yanında anne ve çocuk modern hemşirelik yaklaşımlarıyla bir bütün olarak ele alınmalı, eğitim ve sağlık ihtiyaçları tespit edilmelidir. Tespit edilen bu ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik yaklaşımlarının planlanmasının annenin bilinçlilik düzeyini dolayısıyla çocuk sağlığı düzeyini yükselteceği kanaatindeyiz.

In this study, evaluation of the knowledge, attitude and behaviors of the mothers with 0-59 months children about immunization is aimed. This sectional study was performed after permission of the City Health Management in İnönü Central Village Clinic between the dates of 1 July 2005-31 May 2006. In the study, it is targeted to reach of the mothers with 0-59 months children in İnönü Central Village Clinic region without using sampling method. The data of the studyu wre collected by interviewing face to face method and filling the prepared inquiry forms. For stastistic analysis of the dates, q-square test was used. P<0,005 was used as meaning fulness level. In the study 81,8% of the targeted population was rached (303 mothers). 98,3% of the children were vaccinated completely when vaccination rate was evaluated vaccording to the months . It is detected that, 89,8% mothers in town conters and 75,0% of the mothers in willages vaccinated their children on time (P=0,001); while late vaccination rate of mothers with primary or less education was 21,9%, this rate was 7,9% (P=0,02) in mothers with high school or university education. When the point system formed according to the answerof questions arrenged in order to detect the knowledge levels of mothers about immunization was evaluated, it was detected that 95,8% (P<0,001) of mothers with high school and üniversity education 61,3% mothers living in town centers, 79,9%of working mothers, 56,3% of mothers with child or two children, 95,8% of mothers with monthly income above poorness level and 89,6% of mothers bringing their children in order to be fallowed countinely for arowing and development took 50 and higher points. When the knowledge of mothers with awaress of the performed vaccine was evaluated, the rate for concious ones were 39,9%. It was detected that 64,8% of tis conciouns ones trought by midewife nurses. PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com After vaccination, when distribution of the children according to being affected from the side effects were examined the rate of side effects detected was 82,2%. In our study, it is determined that factors such as education level, working status, economic level, settlement place of the mother affected level of consciousness of immunization. In order to reach the desired tangets about immunization, arrangement of this factors will be effectual. On the after hand, arrngement of this factors and mother and children should be evaluated as a whole by modern nursing approaches, so education and health recessities must be detected. In our opion, in this circumtance of the detected necesseties, planning of the nursing approaches will increase the level of consciousness of the mothers and so the level of the children health.